Jak poprawić prawo upadłościowe? (wideo)
2024-09-16
W Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości odbyła sie ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Postępowanie upadłościowe w polskim systemie prawnym”. – Rzadko jest tak, aby prawo upadłościowe, czy jakiekolwiek inne było w 100 % optymalne. Zawsze powinniśmy pracować, aby było lepiej – mówiła dziennikarzom prof. Anna Hrycaj, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie, dyrektor Instytutu Prawa Upadłościowego, Restrukturyzacyjnego i Badań nad Niewypłacalnością Uczelni Łazarskiego.
Celem konferencji, zorganizowanej 9 września 2024 r. przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości oraz Ministerstwo Sprawiedliwości, była analiza stanu polskiego systemu prawa upadłościowego, po zmianach jakie nastąpiły od wejścia w życie ustawy – Prawo restrukturyzacyjne 1 stycznia 2016 r. – Zawsze powinniśmy pracować, aby prawo było lepsze, bo chodzi nam o to by postępowania sądowe były efektywne, szybkie oraz przyjazne dla obywatela i przedsiębiorców. Mamy zidentyfikowanych kilka obszarów, które wymagają pewnych zmian. Wśród nich jest kwestia struktury sądownictwa upadłościowego i restrukturyzacyjnego oraz kwestia nadzoru nad doradcami restrukturyzacyjnymi – mówiła prof. Anna Hrycaj, która od lat współpracuje z Instytutem Wymiaru Sprawiedliwości ws. badań nad prawem upadłościowym.
Zdaniem pani profesor należy odciążyć sądy przekazując część funkcji nadzorczych i „opiekuńczych” innym uczestnikom postępowania np. wierzycielom i syndykowi, by sąd mógł się przede wszystkim zajmować rozpoznawaniem sporów. Takie zmiany ograniczyłyby obowiązki sądów i przyspieszyły postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne.
Dziś najbardziej pilne są zmiany wprowadzające dyrektywę Unii Europejskiej o restrukturyzacji zapobiegawczej, nad którą obecnie pracuje ministerstwo sprawiedliwości. Implementacja tego unijnego dokumentu jest bowiem obowiązkowa dla wszystkich państw członkowskich. – Dyrektywa wskazuje pewne cele postępowania restrukturyzacyjnego i restrukturyzacji zapobiegawczej, ale to państwa członkowskie decydują w jaki sposób będą te cele wdrażać i realizować. Chodzi o to by restrukturyzacja była bardziej efektywna, aby można było ratować przedsiębiorstwa przed upadłością, a wiec ratować także miejsca pracy – podkreśliła prof. Anna Hrycaj.
W trakcie konferencji dyskutowano m.in. o nadzorze sądowym takich postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, nadzorze administracyjnym wobec doradców, a także koncepcji utworzenia samorządu zawodowego zrzeszającego przedstawicieli tej grupy zawodowej. Mówiono na temat nowych rozwiązań w zakresie upadłości konsumenckiej oraz postępowaniach o zatwierdzenie układu. Wskazywano, że zmiany te doprowadziły do ponadprzeciętnego wzrostu liczby tego typu postępowań. Co jednak istotne, nie pociągnęło to za sobą większych zmian organizacyjnych, nie zmieniono struktury sądów zajmujących się postępowaniami upadłościowymi i restrukturyzacyjnymi oraz nie wprowadzono samorządu zawodowego doradców restrukturyzacyjnych. Od 2020 zdecydowano się na wprowadzenie administracyjnego nadzoru Ministra Sprawiedliwości nad doradcami restrukturyzacyjnymi, jako uzupełnienie nadzoru sądowego sprawowanego przez sędziów-komisarzy, co od początku rodziło kontrowersje w środowisku praktyków.
