PRAWO W DZIAŁANIU 63/3

Marek Mozgawa

Kilka uwag odnośnie do art. 75 Kodeksu wykroczeń

Prawo w Działaniu 2025, tom 63

https://doi.org/10.32041/pwd.6303

Streszczenie

Przepis art. 75 § 1 Kodeksu wykroczeń określa wykroczenie polegające na wystawianiu lub wywieszaniu ciężkich przedmiotów albo rzucaniu nimi, wylewaniu płynów, wyrzucaniu nieczystości albo doprowadzaniu do wypadania takich przedmiotów lub wylewania się płynów, przy czym sprawca działa bez zachowania należytej staranności. W § 2 ujęto typ kwalifikowany (gdy sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 ze złośliwości lub swawoli). Przedmiotem ochrony jest bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi oraz mienia, które mogą zostać zagrożone, jeśli przedmiot, płyn bądź nieczystości spadną na człowieka, zwierzę, samochód. Jest to wykroczenie tzw. abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo. Ma ono charakter powszechny, które w typie podstawowym może być popełnione zarówno umyślnie (w obu postaciach zamiaru), jak i nieumyślnie, a w typie kwalifikowanym – jedynie umyślnie z zamiarem bezpośrednim (o czym przesądza użycie znamienia złośliwości lub swawoli). Przepis art. 75 k.w. (mimo że nie wzbudza szczególnego zainteresowania doktryny) implikuje szereg problemów interpretacyjnych, a z uwagi na swoją specyficzną konstrukcję często pozostaje w zbiegu z innymi przepisami (zarówno typizującymi wykroczenia, jak i przestępstwa).

Abstract

Article 75(1) of the Minor Offences Code defines the minor offence of putting out, hanging or throwing heavy objects, spilling liquids, dumping waste, or causing such objects to fall or liquids to spill, with the offender acting without due care. Paragraph 2 covers the aggravated form (where the offender commits the offence as specified in paragraph 1 out of malice or wilfulness). The subject of protection is the safety of life and health of people and property, which can be endangered if an object, liquid or waste falls on a person, animal or vehicle. This is an offence of so-called abstract endangerment. It is of a general nature; in the basic form, it can be committed intentionally (in both forms of intention) as well as unintentionally, and in the aggravated form – only intentionally with direct intention (as determined by the constituent element: malice or wilfulness). Article 75 of the Minor Offences Code (although it tends to escape the attention of legal literature) implies a number of interpretation issues and, due to its specific structure, it often coincides with other provisions (establishing both minor and criminal offences).

Bibliografia

1. Jankowski W., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Grzegorczyk, Warszawa 2013.
2. Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
3. Kulik M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2023.
4. Kulik M., Przestępstwo i wykroczenie uszkadzania rzeczy, Lublin 2005.
5. Kurzępa B., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2008.
6. Marek A., Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), Warszawa 2008.
7. Mozgawa M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2007.
8. Mozgawa M., Prawnokarna ochrona zwierząt, [w:] Prawna ochrona zwierząt, red. M. Mozgawa, Lublin 2002.
9. Nazar K., [w:] Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zasobom przyrody i środowisku. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2017.
10. Peiper L., Komentarz do kodeksu karnego, prawa o wykroczeniach, przepisów wprowadzających obie te ustawy, Kraków 1936.
11. Piórkowska-Flieger J., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2019.
12. Radecki W., [w:] M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2011.
13. Śmietanka I., [w:] J. Bafia, D. Egierska, I. Śmietanka, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 1974.
14. Wojciechowski J.M., [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. J. Lachowski, Warszawa 2021.
15. Wolnik P., Nieświadomość reguł ostrożności jako błąd przy przestępstwach nieumyślnych, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2004, z. 2.
16. Zoll A., [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, Komentarz do art. 1–52, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.

Jak cytować

M. Mozgawa, Kilka uwag odnośnie do art. 75 Kodeksu wykroczeń, Prawo w Działaniu 2025, t. 63, https://doi.org/10.32041/pwd.6303