PWD 59 – IWS

Artykuły

Ewa M. Guzik-Makaruk, Michał Kaszubski, Wojciech Wiszowaty, Nowelizacja art. 233 § 4a Kodeksu karnego w świetle oczekiwań uzasadniających jej wprowadzenie

Streszczenie

Przedmiotem niniejszego opracowania jest problematyka dotycząca wprowadzenia do porządku prawnego penalizacji czynu z art. 233 § 4a Kodeksu karnego. Praca zawiera uwagi co do motywów nowelizacji, wykładni analizowanego przepisu oraz szerszego kontekstu funkcjonowania regulacji na tle systemu prawa karnego.

Abstract

The subject of this study is the issue of introducing the penalization of an act under Article 233 § 4a of the Penal Code into the legal order. The work contains comments on the motives for the amendment, the interpretation of the analyzed provision and the broader context of the functioning of the regulation in the context of the criminal law system.

Bibliografia (References)

1. Bochentyn A., Dowód z opinii biegłego w jurysdykcyjnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2020.
2. Bucoń G., Dopuszczalność „opinii prywatnej” w procesie karnym, Państwo i Prawo 2009, nr 3.
3. Budyn-Kulik M., Kilka uwag o przestępstwie z art. 233 KK (składanie fałszywych zeznań) po nowelizacji z dnia 11 marca 2016 r., Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G 2016, t. 63.
4. Drozdowska U., Dopuszczalność wykorzystania tzw. opinii prywatnych w cywilnych procesach medycznych – uwagi na tle prawa pacjenta do dokumentacji medycznej, Białostockie Studia Prawnicze 2017, nr 2.
5. Eichstaedt K., Opinia prywatna w sprawie karnej – korzyści i zagrożenia, Psychiatria po Dyplomie 2022, nr 1.
6. Herzog A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, LEX/el. 2024.
7. Kala D., Opiniowanie prywatne w świetle unormowań znowelizowanego Kodeksu postępowania karnego, Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej 2016, nr 1.
8. Kubiak R., [w:] System Prawa Medycznego, t. 3, Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi, red. T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska, E. Zielińska, Warszawa 2021.
9. Kunicka-Michalska B., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, red. A. Wąsek, R. Zawłocki, Warszawa 2010.
10. Malinowski A., Nieumyślne sporządzenie fałszywej opinii przez biegłego. Aspekt logiczno-językowy, Przegląd Sądowy 2018, nr 7–8.
11. Marek Z., Błąd medyczny. Odpowiedzialność etyczno-deontologiczna i prawna lekarza, Kraków 2007.
12. Niegierewicz-Biernacka A., Korzystanie z ekspertyzy prywatnej w procesie karnym przez adwokatów i radców prawnych – wybrane zagadnienia w świetle wyników badań ankietowych, Prawo i Więź 2021, nr 4(38).
13. Nowak M., Wątpliwości związane z odpowiedzialnością prawną biegłego sądowego w świetle znowelizowanego art. 233 § 4a KK, Zeszyty Prawnicze 2017, nr 17.2.
14. Ostaszewski P., Klimczak J., Włodarczyk-Madejska J., Joński K., Biegły w postępowaniu sądowym. Kompleksowy obraz systemu w świetle badań aktowych, ankietowych, statystycznych i ekonomicznych, Warszawa 2016, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/kolor_IWS_Sekcja-Analiz-Ekonomicznych_Biegli.pdf.
15. Partyk A., Znaczenie tzw. „opinii prywatnych” w postępowaniu cywilnym, LEX/el. 2014.
16. Powołanie Członków Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/powolanie-czlonkow-komisji-kodyfikacyjnej-prawa-karnego.
17. Rogoziński P., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2018 r., sygn. II AKa 205/18, Prokuratura i Prawo 2020, nr 4–5.
18. Skorupka J. [red.], Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Legalis/el. 2023.
19. Stefański R.A., Zabłocki S. [red.], Kodeks postępowania karnego, t. 2, Komentarz do art. 167–296, Warszawa 2019.
20. Szostak R., Sołtyszewski I., Odpowiedzialność karna za błąd opiniodawczy – studium przypadku, Prokuratura i Prawo 2017, nr 1.
21. Świecki D. [red.], Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024.
22. Wiak K., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2017.
23. Widła T., Nowe dylematy etyczne biegłych, [w:] Kryminalistyka wobec pomyłek sądowych, red. V. Kwiatkowska-Wójcikiewicz, L. Stępka, Toruń 2021.
24. Widła T., Odpowiedzialność karna za wydanie fałszywej opinii, Palestra 2018, nr 10.
25. Żaczkiewicz-Zborska K., Fras: Zlikwidować fałsz nieumyślny biegłego, bo to oksymoron, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/zlikwidowac-falsz-nieumyslny-bieglego-w-kodeksie-karnym,506091.html.

Jak cytować (How to cite this)

E.M. Guzik-Makaruk, M. Kaszubski, W. Wiszowaty, Nowelizacja art. 233 § 4a Kodeksu karnego w świetle oczekiwań uzasadniających jej wprowadzenie, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5901

Anna Barczak, Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności karnej

Streszczenie

Przedmiotem niniejszego opracowania jest podjęcie próby przedstawienia istoty przestępstw przeciwko środowisku, z punktu widzenia przewidzianych sankcji karnych oraz ich zestawienia ze środkami represyjnymi, istniejącymi w polskim prawie karnym, na tle najnowszych zmian w tym zakresie, wprowadzonych ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej. Poza badaniami jest rola polskiego prawa karnego środowiska w prawie karnym międzynarodowym.
Jako tezę badawczą przyjmuje się, że uchwalenie ustawy o przeciwdziałaniu przestępczości środowiskowej stanowi pozytywny kierunek w zwalczaniu przestępstw przeciwko środowisku. Zaakcentowania wymaga kwestia, czy obowiązujące prawo karne środowiska zapewnia w dostateczny sposób ochronę i racjonalne kształtowanie środowiska za pomocą roszczeń chroniących prawa podmiotowe. Problematyka objęta tematem jest szczególnie aktualna z uwagi na wejście w życie ustawy o przeciwdziałaniu przestępczości środowiskowej oraz ze względu na przedmiot ochrony, jakim jest środowisko.
Do osiągnięcia wyżej wymienionych efektów naukowych zastosowano w pracy dwie metody badania prawa, tj. dogmatyczno-prawną i socjologiczną.

Abstract

The subject of this study is an attempt to present the essence of crimes against the environment, from the point of view of the provided criminal sanctions and their comparison with the repressive measures existing in Polish criminal law, against the background of the latest changes in this area, introduced by the Act amending certain acts to counteract environmental crime. The role of Polish environmental criminal law in international criminal law is excluded from the research.
The research thesis is that the adoption of the Act on Counteracting Environmental Crime is a positive direction in combating environmental crimes. The issue of whether the current criminal law ensures the environment sufficient protection and rational management of the environment through claims protecting subjective rights requires emphasis. The issues covered by the topic are particularly valid due to the entry into force of the Act on Counteracting Environmental Crime and due to the subject of protection, which is the environment.
To achieve the above-mentioned scientific results, two methods of law research were used in the work, i.e., dogmatic-legal and sociological.

Bibliografia (References)

1. Bar M., Jendrośka J., Tarnacka K., Prawo do sądu w ochronie środowiska, Wrocław 2002.
2. Bar W., Ekobójstwo i grzech ekologiczny: dwa terminy – dwa porządki – wspólna sprawa, Studia Prawnicze KUL 2020, nr 2, https://doi.org/10.31743/sp.5808.
3. Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Wrocław 2002.
4. Bojarski M. [red.], Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa 2020.
5. Ciechanowicz-McLean J., Prawo i polityka ochrony środowiska, Warszawa 2009.
6. Cieślak W., Nawiązka w polskim prawie karnym, Gdańsk 2006.
7. Fic R., Akty prawa międzynarodowego dotyczące odpowiedzialności karnej w prawie ochrony środowiska w kontekście środków penalnych przewidzianych w prawie polskim, Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska 2022, nr 2.
8. Fic R., Nowelizacja Kodeksu karnego w celu przeciwdziałania przestępczości – problemy wybrane, Prokuratura i Prawo 2023, nr 12.
9. Główny Urząd Statystyczny, Ochrona środowiska 2020, Warszawa 2020.
10. Górski M., 86 Konstytucji RP, [w:] Konstytucja. Komentarz, t. 1, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
11. Grześkowiak A., [w:] Prawo karne, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2020.
12. Habuda A., Nowe wyzwania wynikające z ewolucji odpowiedzialności prawnej w ochronie środowiska, [w:] Problemy pogranicza prawa administracyjnego i prawa ochrony środowiska, red. M. Stahl, P. Korzeniowski, A. Kaźmierska-Patrzyczna, Warszawa 2017.
13. Jabłoński M., Realizacja przez administrację publiczną odpowiedzialności w ochronie środowiska, Studia Ecologiae et Bioethicae 2011, nr 9.
14. Jasińska M., Rola Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie ścigania karnego, Studia Prawnoustrojowe 2019, nr 45.
15. Kawulok E., Orzekanie nawiązki w prawie karnym, Przegląd Sądowy 2008, nr 2.
16. Kenig-Witkowska M.M., Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2011.
17. Kielak Ł., Czynny żal jako instytucja prawa karnego, Państwo i Prawo 2016, nr 12.
18. Kielak Ł., Klauzule czynnego żalu w polskim prawie karnym, Warszawa 2020.
19. Komenda Główna Policji, Przestępstwa przeciwko środowisku (181–188), https://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-3.
20. Kozłowska A., Odpowiedzialność administracyjna w ochronie środowiska, Studenckie Zeszyty Naukowe 2006, t. 9, nr 12.
21. Kozłowska-Kalisz P., [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2024.
22. Lachowski J., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.
23. Lang W., Struktura odpowiedzialności prawnej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Prawo 1968, z. 31.
24. Lipiński A., Prawne podstawy ochrony środowiska, Warszawa 2010.
25. Majewski J., [w:] Błachnio, J. Kosonoga-Zygmunt, P. Zakrzewski, J. Majewski, Kodeks karny. Komentarz, LEX/el. 2024.
26. Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, Warszawa 2019.
27. Mering L., Aspekty karne we wspólnotowej ochronie środowiska, [w:] Wspólnotowe prawo ochrony środowiska i jego implementacja w Polsce trzy lata po akcesji, red. J. Jendrośka, M. Bar, Wrocław 2008.
28. Mering L., Goździk A., Pyć D., Gołębiewski K., Karnoprawna ochrona środowiska – zagadnienia wybrane, Lublin 2023.
29. Mering L., Instrumenty karne w ochronie środowiska. Zasada nullum crimen sine lege certa, [w:] Aktualne problemy prawa ochrony środowiska, red. G. Dobrowolski, Kroczyce 2008.
30. Mering L., Opinia biegłego w postępowaniu karnym o przestępstwa przeciwko środowisku, [w:] Wybrane problemy prawa ochrony środowiska, red. B. Rakoczy, M. Pchałek, Warszawa 2010.
31. Mering L., Społeczna szkodliwość przestępstw przeciwko środowisku, [w:] Wybrane problemy prawa ochrony środowiska, red. B. Rakoczy, M. Pchałek, Warszawa 2010.
32. Mering L., Szkoda środowiskowa w Kodeksie karnym, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni 2012, nr 18.
33. Mering L., Środowisko jako przedmiot ochrony karnoprawnej, Gdańskie Studia Prawnicze 2005, t. 14.
34. Muszyńska A., Nawiązka jako środek kompensacyjny według Kodeksu karnego z 1997 r., Wojskowy Przegląd Prawniczy 2007, nr 2.
35. Oleksy K., Funkcja kompensacyjna procesu karnego, LEX/el. 2024.
36. Ozdoba J., [w:] Przestępczość środowiskowa – współczesne wyzwanie dla organów ścigania oraz Inspekcji Ochrony Środowiska, red. M. Wielec, Warszawa 2022.
37. Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2012.
38. Postulski W., Odpowiedzialność karna w ochronie środowiska, [w:] Prawo ochrony środowiska, red. J. Stelmasiak, Warszawa 2009.
39. Radecki W., Czynny żal łagodzący lub uchylający odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko środowisku w prawie niemieckim, austriackim i polskim, Prokuratura i Prawo 2023, nr 7–8.
40. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, Chemik 2011, nr 65.
41. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 1, Droga do dyrektywy wspólnotowej, Problemy Ekologii 2009, nr 6.
42. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 2, Preambuła i definicje dyrektywy wspólnotowej, Problemy Ekologii 2010, nr 1.
43. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 3, Lista przestępstw, Problemy Ekologii 2010, nr 2.
44. Radecki W., Ochrona środowiska w europejskim prawie karnym, cz. 4, Odpowiedzialność osób prawnych, Problemy Ekologii 2010, nr 3.
45. Radecki W., Odpowiedzialność karna w ochronie środowiska. Studium prawnoporównawcze, Wrocław 1983.
46. Radecki W., Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
47. Radecki W., Prawo karne środowiska, cz. 1, Ewolucja polskiego prawa karnego środowiska, Journal of Ecology and Health 2010, nr 5.
48. Radecki W., Prawo karne środowiska, Journal of Ecology and Health 2011, nr 4.
49. Radecki W., Przestępstwa przeciwko środowisku. Rozdział XXII Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa 2001.
50. Radecki W., Wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku. Przewodnik po przepisach, Warszawa–Wrocław 1995.
51. Rakoczy B., Ewolucja koncepcji odpowiedzialności w polskim prawie ochrony środowiska, [w:] Europeizacja prawa ochrony środowiska, red. M. Rudnicki, A. Haładyj, K. Sobieraj, Lublin 2011.
52. Sitarz O., Czynny żal jako instrument polityki kryminalnej i karnej, Archiwum Kryminologii 2009, t. 21.
53. Sługocki J., Wpłaty nawiązek i kar pieniężnych do Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków, Prawo w Działaniu 2023, t. 55, https://doi.org/10.32041/pwd.5503.
54. Światłowski A.R., Kompensacyjna funkcja czynnego żalu w Kodeksie karnym z 1997 r., Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2002, z. 2.
55. Tkaczyk K., Instytucja czynnego żalu w prawie karnym w aspekcie prawnoporównawczym, Przemyśl 2008.
56. Wielec M., [w:] Przestępczość środowiskowa – współczesne wyzwanie dla organów ścigania oraz Inspekcji Ochrony Środowiska, red. M. Wielec, Warszawa 2022.
57. Wierzbowski B., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2018.
58. Zakrzewski P., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, LEX/el. 2024.
59. Zalewski W., Administratywizacja prawa karnego, [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021.
60. Zawiejski P., [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. T. Dukiet-Nagórska, O. Sitarz, Warszawa 2020.
61. Zawłocki R., Karnoprawna ochrona środowiska naturalnego, Przegląd Prawa Rolnego 2014, nr 1.
62. Żurawik-Paszkowska M., Ekoprawo w zwalczaniu przestępczości przeciwko środowisku, [w:] Prawo środowiskowe, red. J. Ciechanowicz-McLean, Gdańsk 2019.

Jak cytować (How to cite this)

A. Barczak, Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności karnej, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5902

Wojciech Filipkowski, Praktyczne aspekty nadzoru nad notariuszami w świetle ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – badania i wnioski

Streszczenie

Jednym z aspektów działania systemów przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML/CTF), który nie został dotychczas poddany badaniom empirycznym na poziomie krajowym, regionalnym czy globalnym, jest praktyczny nadzór nad tzw. instytucjami obowiązanymi. Niniejsze opracowanie przedstawia pionierskie wyniki badań z 2023 r. Były one skoncentrowane na konkretnych aspektach nadzoru prowadzonego przez prezesów sądów apelacyjnych nad notariuszami w zakresie realizacji przez nich obowiązków określonych w ustawie z 1.03.2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Wyniki wskazują na istotne różnice w częstotliwości przeprowadzania kontroli w poszczególnych apelacjach. Kontrole te przebiegały jednak sprawnie, a zidentyfikowane uchybienia miały znaczenie administracyjne lub biurokratyczne. Ponadto respondenci przedstawili mieszane oceny dotyczące współpracy oraz zakresu prowadzonych szkoleń przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Doprowadziło to autora do sformułowania głównego wniosku, że ten rodzaj nadzoru ma przede wszystkim charakter formalny, a przez to jest niewystarczający w kontekście skutecznego przeciwdziałania obu procederom.

Abstract

One of the aspects of the functioning of Anti-Money Laundering and Counter-Terrorism Financing (AML/CTF) systems, which has not yet been subjected to empirical research at the national, regional, or global level, is the practical supervision of so-called obligated institutions. This paper presents pioneering research results from 2023. The research focused on specific aspects of oversight conducted by presidents of appellate courts over notaries in the implementation of their obligations as defined in the Act of 1 March 2018, on Anti-Money Laundering and Counter-Terrorism Financing. The results indicate significant differences in the frequency of inspections carried out in various appellate jurisdictions. However, these inspections proceeded smoothly, and identified shortcomings were primarily of an administrative or bureaucratic nature. Additionally, respondents provided mixed assessments of their collaboration and the scope of training provided by the General Inspector of Financial Information. This led the author to formulate the main conclusion that this type of supervision primarily assumes a formal nature, thus rendering it insufficient in the context of effectively combating both criminal phenomena.

Bibliografia (References)

1. Al-Rashdan M., An analytical study of the financial intelligence units’ enforcement mechanisms, Journal of Money Laundering Control 2012, t. 15, nr 4, https://doi.org/10.1108/13685201211266042.
2. Braun T., Unormowania compliance w korporacjach, Warszawa 2017.
3. Dharsana I.M.P., Kresnadjaja I., The Role of The Notary to Prevent Money Laundering Actions, Community Service Journal of Law 2023, t. 2, nr 1.
4. Faraldo Cabana P., Legal professionals and money laundering in Spain, Journal of Money Laundering Control 2007, t. 10, nr 3, https://doi.org/10.1108/13685200710763489.
5. Filipkowski W., Kontrola nad notariuszami w zakresie przeciwdziałania prania pieniędzy – wyniki badań i postulaty, 2021, http://doi.org/10.13140/RG.2.2.31966.77124.
6. Financial Action Task Force, Professional Money Laundering, Paris 2018.
7. Financial Action Task Force, Report on the State of Effectiveness and Compliance with the FATF Standards, Paris 2022.
8. Gomes M.F., Pereira E.C., Martínez Lazcano A.J., The Importance Of The Notary And Registry Service As An Ally Of Compliance In The Prevention Of Environmental Crimes, Revista Eletrônica do Curso de Direito da UFSM 2021, t. 16, nr 1, https://doi.org/10.5902/1981369467927.
9. Harvey J., An Evaluation of Money Laundering Policies, Journal of Money Laundering Control 2005, t. 8, nr 4, https://doi.org/10.1108/13685200510620876.
10. Levi M., Reuter P., Money Laundering, Crime and Justice 2006, t. 34, nr 1.
11. Ministerstwo Finansów, Sprawozdanie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej z realizacji ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w 2022 roku, Warszawa 2023.
12. MONEYVAL, Poland, Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures, Fifth Round Mutual Evaluation Report, 2021.
13. Nurfidyah E., Irwansyah, Maskun, Legal Protection against Notary In Reporting Suspicious Financial Transactions Through Go Anti Money Laundering Application, Awang Long Law Review 2022, t. 5, nr 1, https://doi.org/10.56301/awl.v5i1.642.
14. Petrović T., Utjecaj javobilježničke profesije na procjenu rizika od pranja novca, The Impact of the Notary Profession on Money Laundering Risk Assessment, EMAN 2022 – Conference Proceedings, https://doi.org/10.31410/EMAN.2022.275.
15. Pol R.F., Anti-money laundering effectiveness: assessing outcomes or ticking boxes?, Journal of Money Laundering Control 2018, t. 21, nr 2, https://doi.org/10.1108/JMLC-07-2017-0029.
16. Pol R.F., Anti-money laundering: The world’s least effective policy experiment? Together, we can fix it, Policy Design and Practice 2020, t. 3, nr 1, https://doi.org/10.1080/25741292.2020.1725366.
17. Sorche A.E., Lost In Implementation: Financial Institutions Face Challenges Complying With Anti-Money Laundering Laws, The Transnational Lawyer 2005, t. 18.
18. Valvi E.-A., The role of legal professionals in the European and international legal and regulatory framework against money laundering, Journal of Money Laundering Control 2023, t. 26, nr 7, https://doi.org/10.1108/JMLC-12-2021-0139.
19. Verhage A., Great expectations but little evidence: policing money laundering, International Journal of Sociology and Social Policy 2017, t. 37, nr 7/8, https://doi.org/10.1108/IJSSP-06-2016-0076.
20. W 2022 roku w Polsce kancelarie prowadziło 3949 notariuszy, https://krn.org.pl/aktualnosci/w-2022-roku-w-polsce-bylo-3949-notariuszy.

Jak cytować (How to cite this)

W. Filipkowski, Praktyczne aspekty nadzoru nad notariuszami w świetle ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – badania i wnioski, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5903

Agnieszka Lewicka-Zelent, Francesco Pira, Ewa Grudziewska, Polish prison from a media and real life perspective. Students’ opinions based on the “Deep Water” series and academic knowledge

Streszczenie

W dzisiejszych czasach więzienia często stanowią temat medialny, a ich obecność w wiadomościach, filmach, serialach czy artykułach (niemających naukowego charakteru) jest powszechna. Wielokrotnie spotykamy się z sensacyjnymi nagłówkami i wyolbrzymionymi opisami przestępstw, co dąży do przyciągnięcia uwagi czytelników lub widzów. Kreuje to obraz więziennictwa jako brutalnego i bezlitosnego systemu, który nie skupia się na readaptacji społecznej i resocjalizacji. Celem badania było ustalenie, jak studenci kryminologii i pedagogiki resocjalizacyjnej postrzegają polskie więziennictwo na podstawie przekazów medialnych i rzeczywistych. Interesujące okazało się to, jak w mediach przedstawiane są oddziaływania resocjalizacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem programów realizowanych w jednostkach penitencjarnych i skonfrontowanie ich z wiedzą studentów w analizowanym obszarze.

Abstract

Nowaydays prisons are often a media topic and their presence in news, movies, TV series or articles (that are not scientific in nature) is commonplace. Many times we encounter sensational headlines and exaggerated descriptions of crimes to attract the attention of readers or viewers. This creates an image of the prison system as a brutal and merciless system that does not focus on social readaptation and resocialization. The aim of the study was to find out the opinions of criminology and rehabilitation pedagogy students on the media and real image of the Polish prison system. It was interesting to find out how rehabilitation interactions are portrayed in the media, with a particular focus on programmess carried out in penitentiary units, and to confront them with the students’ knowledge in the analyzed area.

Bibliografia (References)

1. Adams L.A.L., Media portrayal of private prisons and inmates, Electronic Theses and Dissertations 2022, Paper 3944, available at: https://doi.org/10.18297/etd/3944.
2. Boda Z., Szabó, The media and attitudes towards crime and the justice system: A qualitative approach, European Journal of Criminology 2011, No. 8(4).
3. Ciosek M., Izolacja więzienna. Wybrane aspekty izolacji więziennej w percepcji więźniów i personelu, Gdańsk 1993.
4. Frost N.A., Beyond public opinion polls: punitive public sentiment & criminal justice policy, Sociology Compass 2010, No. 4(3).
5. Jarosz M., Więzienie w krzywym zwierciadle tekstów medialnych, Kultura – Media – Teologia 2011, No. 5.
6. Kiereś H., Czy i kiedy media są źródłem wiedzy o świecie?, Człowiek w Kulturze 1999, No. 12.
7. Kochański P., Politycy sobie, a praktycy w rozkroku, Forum Penitencjarne 2007, No. 7.
8. Kojder A., Kontakty z prawem, ocena instytucji prawnych i poczucie bezpieczeństwa. Komunikat z badań CBOS. Warunki życiowe społeczeństwa polskiego: problemy i strategie, BS/42/2008, available at: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_042_08.pdf.
9. Kowaluk K., Nie siedzę nad rzeką…, Forum Penitencjarne 2013, No. 7.
10. Machel H., Psychospołeczne uwarunkowania pracy resocjalizacyjnej personelu więziennego, Gdańsk 2001.
11. Mason P., Captured By the Media: Prison Discourse in Popular Culture, London–New York 2011.
12. Molek-Kozakowska K., O wizerunkowości sfery publicznej i jej analizie retorycznej [in:] Retoryka wizerunku medialnego, A. Budzyńska-Daca, A. Kampka, Molek-Kozakowska (eds.), Warszawa 2016.
13. Niełaczna M., Mechanizm nie-doskonały? Dobra administracja więzienna – ustalenia i konkluzje badawcze, Warszawa 2017.
14. Piotrowski A., Wizerunek medialny Służby Więziennej, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2010, 67–68.
15. Poklek R., Motywacja osiągnięć funkcjonariusza Służby Więziennej, Kalisz 2015.
16. Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 2005.
17. Trusz S., Językowe źródła procesu stereotypizacji, uprzedzeń i dyskryminacji dzieci cyrkularnych migrantów, Lubelski Rocznik Pedagogiczny 2020, Vol. XXXIX, Issue 2, available at: https://doi.org/10.17951/lrp.2020.39.2.113-133.
18. Wolman I., Więziennictwo (nie) musi być medialne, Forum Penitencjarne 2008, No. 2.
19. Zając B., Wybrane problemy współczesnego więziennictwa w Polsce, Kortowski Przegląd Prawniczy 2022, No. 1, available at: https://doi.or/10.31648/kpp.7769.
20. Zakrzewski D., Medialny obraz świata i środki go tworzące, Człowiek w Kulturze 2015, No. 25.

Jak cytować (How to cite this)

A. Lewicka-Zelent, F. Pira, E. Grudziewska, Polish prison from a media and real life perspective. Students’ opinions based on the “Deep Water” series and academic knowledge, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5904

Paweł Ostaszewski, Konrad Buczkowski, Joanna Klimczak, Paweł Bachmat, Przestępstwa związane z zorganizowanymi wyłudzeniami podatku od towarów i usług (VAT) w praktyce sądowej

Streszczenie

Przestępczość związana z wyłudzeniami podatku od towarów i usług (VAT) istotnie uszczupla wpływy do Skarbu Państwa, narusza pewność obrotu gospodarczego i zasady konkurencji. Jej zwalczanie oraz uszczelnianie prawa podatkowego są więc ważnymi zadaniami państwa. W Polsce zadania te realizowano m.in. przez takie zmiany legislacyjne w prawie podatkowym jak wprowadzenie płatności podzielonej, Jednolitego Pliku Kontrolnego i odwrotnego obciążenia w obrocie krajowym czy solidarną odpowiedzialność nabywcy w związku z nabywaniem tzw. towarów wrażliwych. Według ustawodawcy niezbędne było także wprowadzenie nowych przepisów na gruncie prawa i postępowania karnego – dotyczących tzw. konfiskaty rozszerzonej, dopuszczenia tzw. owoców zatrutego drzewa jako dowodu w procesie karnym oraz surowej odpowiedzialności karnej za fałszerstwo faktury.
W niniejszym artykule analizujemy szczegółowo treść wprowadzonych do Kodeksu karnego przepisów regulujących fałsz materialny i intelektualny faktury VAT, statystyczny obraz przestępczości fałszowania faktur oraz wyniki badania aktowego 194 zakończonych prawomocnie w latach 2017–2022 spraw sądowych o analizowane przestępstwa. Na podstawie tak szerokiego materiału badawczego szukamy informacji o rozmiarach i charakterystykach tego zjawiska, sprawcach tych przestępstw, reakcji państwa wobec nich oraz odpowiedzi na pytanie: czy nowe regulacje wypełniły zakładane ograniczenie przestępczości VAT-owskiej?

Abstract

Offences related to VAT fraud significantly reduce revenues to the State Treasury, violate the certainty of economic turnover and the principles of competition. Combating it and sealing tax law are therefore important tasks of the state. In Poland, these tasks have been pursued, inter alia, through such legislative changes in tax law as the introduction of split payments, the single control file, the reverse charge in domestic trade or joint and several liability of the purchaser in connection with the purchase of so-called sensitive goods. In the legislator’s opinion, it was also necessary to introduce new provisions on the grounds of criminal law – concerning the so-called extended confiscation, the admission of the so-called fruit of the poisoned tree as evidence in a criminal trial and strict criminal liability for forgery of an invoice.
In this paper, we are analysing in detail the content of the provisions introduced into the Criminal Code regulating the material and intellectual falsification of a VAT invoice, the statistical picture of the crime of invoice falsification and the results of a court case-file study of 194 cases of the analysed offences completed between 2017 and 2022. Based on such extensive research material, we seek information on the size and characteristics of this phenomenon, the perpetrators of these crimes, the state's response to them and the answer to the question: have the new regulations fulfilled the assumed reduction of VAT crime?

Bibliografia (References)

1. Buczkowski B., Klimczak J., Ostaszewski P., Bachmat P., Przestępstwa związane ze zorganizowanymi wyłudzeniami podatku od towarów i usług (VAT) w praktyce sądowej, Warszawa 2024, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2024/02/2024_AWS_K_Buczkowski_i_inni_Przestepstwa_zwiazane_kor-1-2.pdf.
2. Farrington D.P., Age and Crime, Crime and Justice 1986, t. 7.
3. Gałązka M., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2017.
4. Gruszczyńska B., Marczewski M., Siemaszko A., Ostaszewski P., Włodarczyk-Madejska J., Klimczak J., Atlas przestępczości w Polsce 6, Warszawa 2021.
5. Gruszka M., Zbieg przepisów przy przestępstwach związanych z podatkiem VAT oraz problematyka należytej staranności w VAT w aspekcie prawnokarnym, [w:] Karuzele VAT. Wybrane regulacje prawa karnego materialnego i procesowego, red. S. Pawelec, Warszawa 2022.
6. Herzog A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2017.
7. Kotowski W., Pusta faktura. Faktura niedokumentująca rzeczywistego zdarzenia gospodarczego, [w:] Karuzele i inne oszustwa podatkowe. Metody przeciwdziałania unikaniu opodatkowania, red. O. Ożóg, J. Rudowski, Warszawa 2021.
8. Kowalski S., Uwagi o karnoprawnych kwalifikacjach wystawienia faktury w sposób nierzetelny, Państwo i Prawo 2019, nr 2.
9. Lach A., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.
10. Luka w VAT urosła. Oto jak skomentowało to ministerstwo, Business Insider z 25.04.2023 r., https://businessinsider.com.pl/gospodarka/podatki/luka-w-vat-urosla-oto-jak-skomentowalo-to-ministerstwo/lk5697j.
11. Mozgawa M., [w:] M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023.
12. Pawelec S., Karuzele VAT – wybrane zagadnienia prawa karnego materialnego i procesowego. Wprowadzenie do problematyki, [w:] Karuzele VAT. Wybrane regulacje prawa karnego materialnego i procesowego, red. S. Pawelec, Warszawa 2022.
13. Piórkowska-Flieger J., [w:] System Prawa Karnego, t. 8, Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. L. Gardocki, Warszawa 2018.
14. Razowski T., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX/el. 2021.
15. Sroka T., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 2, Komentarz do art. art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, LEX/el. 2017.
16. Wzorek D., Zielińska E., Klimczak J., Kara ograniczenia wolności i jej rola w resocjalizacji sprawców przestępstw, Warszawa 2022.
17. Żelichowski M., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz do art. 222–316, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2017.

Jak cytować (How to cite this)

P. Ostaszewski, K. Buczkowski, J. Klimczak, P. Bachmat, Przestępstwa związane z zorganizowanymi wyłudzeniami podatku od towarów i usług (VAT) w praktyce sądowej, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5905

Marcin Wielec, Bartłomiej Oręziak, Tomasz Bojanowski, The Integrated System of Domestic Violence Prevention

Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest analiza wyników badań wypracowanych w ramach międzynarodowego projektu naukowego „Zintegrowany system zapobiegania przemocy domowej”. Opracowanie rozpoczyna się wprowadzeniem do projektu, gdzie naświetlane są aspekty organizacyjne oraz merytoryczne. Dalsza część dotyczy specyfiki funkcjonowania projektu oraz jego wieloaspektowości. Następnie autorzy przedstawiają metodologię badań. Kluczowym elementem artykułu jest omówienie wyników badań oraz zaprezentowanie wniosków i rekomendacji. Zdaniem autorów projekt był dużym sukcesem i jego rezultaty powinny zostać wzięte pod uwagę przy konstruowaniu polityk publicznych w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania przestępczości.

Abstract

The subject of this article is an analysis of the research results developed within the framework of the international research project “The Integrated System of Domestic Violence Prevention”. The article opens with an introduction to the project, where the organisational and substantive aspects are highlighted. The next part deals with the specific functioning of the project and its multifaceted nature. The authors then present the research methodology. The key element of the article is a discussion of the research results and the presentation of conclusions and recommendations. According to the authors, the project was a great success and its results should be taken into account when constructing public policies on crime prevention and counteraction.

Bibliografia (References)

1. Ackerman R.J., Pickering S.E., Zanim będzie za późno. Przemoc i kontrola w rodzinie, Gdańsk 2002.
2. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2004.
3. Babbie E., Podstawy badań społecznych, Warszawa 2008.
4. Badura-Madej W., Dobrzyńska-Mesterhazy A., Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia, Kraków 2000.
5. Bakiera L., Rodzina z perspektywy socjologicznej i psychologicznej: ciągłość i zmiana, Roczniki Socjologii Rodziny 2006, Vol. XVII.
6. Baum M., Samotne rodzicielstwo, Edukacja i Dialog 1996, No. 6.
7. Białobrzewska P., Przemoc wobec osób starszych – skala zjawiska [in:] Społeczny wymiar życia i aktywności osób starszych, A. Baranowska, E. Kościńska, K. Wasilewska-Ostrowska (eds.), Toruń 2013.
8. Bigoszewski T., Przemoc jako znamię strony przedmiotowej, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1997, Issue 2.
9. Brągiel J., Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Toruń 2005.
10. Chase N.D., An overview of theory, research, and societal issues [in:] Burdened Children. Theory, Research, and Treatment of Parentification, N.D. Chase (ed.), London–New Dehli–Thousand Oaks 1999.
11. Chomczyński P., Mroczek M., Model profilaktyki przeciwdziałania przemocy wobec osób starszych i niepełnosprawnych, available at: https://www.researchgate.net/publication/379732750_Model_profilaktyki_przeciwdzialania_przemocy_wobec_osob_starszych_i_niepelnosprawnych.
12. Cybal-Michalska A., Tożsamość młodzieży w perspektywie globalnego świata. Studium socjopedagogiczne, Poznań 2006.
13. Daniłowicz P., Lisek-Michalska J., Focus – zogniskowany wywiad grupowy. Zarys metody, Kultura i Społeczeństwo 2000, No. 1.
14. Feltham C., Horton I., Psychoterapia i poradnictwo, Sopot 2013.
15. Filek J., Rozważania wokół fenomenu pomocy [in:] Ekonomia społeczna, No. 2, J. Hausner (ed.), Kraków 2011.
16. Flick U., Jakość w badaniach jakościowych, Warszawa 2011.
17. Fukuyama F., What is governance, Governance: An International Journal of Policy, Administration, and Institutions 2013, Vol. 26, No. 3.
18. Ganley A.L., Domestic Violence: The What, Why and Who, as Relevant to Civil Court Cases [in:] Domestic Violence in Civil Court Cases, Family Violence Prevention Fund, J. Agtuca, J. Carter, C. Heisler (eds.), San Francisco 1992.
19. Gibbs G., Analizowanie danych jakościowych, Warszawa 2011.
20. Gorzelak G. (ed.), Przemiany polskiej przestrzeni, series: Studia Regionalne i Lokalne, Vol. 19(52), Warszawa 1997.
21. Górniak J., Mazur S., Polityki publiczne oparte na dowodach i ich zastosowanie do rynku pracy [in:] W kierunku polityki rynku pracy opartej na dowodach, K. Olejniczak, Z. Sawiński (eds.), Warszawa 2011.
22. Jurkovic G.J., Thierkield A., Morrell R., Parentification of adultchildren of divorce. A multidimensional analysis, Journal of Jouth and Adolescence 2001, Vol. 30, No. 2.
23. Kaczmarczyk S., Badania marketingowe – metody i techniki, Warszawa 1996.
24. Kalinowska A., Procedura „niebieskie karty” i jej skuteczność w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie na przykładzie badań funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Białymstoku, Białystok 2018.
25. Kawula S., Dyskurs wokół pedagogiki i pedagogii rodziny, Kultura i Edukacja 2007, No. 3.
26. Kiełtyka A., Ważny A., Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Komentarz, Warszawa 2015.
27. Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa 2000.
28. Kosmala A., Wywiad zogniskowany [in:] R. Antoniewski, A. Górny, I. Koryś, A. Kosmala, Z zastosowania technik jakościowych w badaniach nad migracjami: doświadczenia OBM, series: Prace Migracyjne, No. 38, Warszawa 2000.
29. Kościelska M., Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa, Kraków 2011.
30. Kubiak A., Zastosowanie zogniskowanego wywiadu grupowego na przykładzie badań nad korupcją [in:] Fokus – zogniskowany wywiad grupowy, studia nad metodą, J. Lisek-Michalska, P. Daniłłowicz (eds.), Łódź 2004.
31. Lasswell H.D., A Preview of Policy Sciences, New York 1971.
32. Lipowska-Teutsch A., Wychować, wyleczyć, wyzwolić, Warszawa 1998.
33. Lofland J., Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, Warszawa 2009.
34. Maciejewska M., Czy relacyjna praca się opłaca? Podręcznik dotyczący podstaw inwestowania w relacje o charakterze romantycznym, Warszawa 2022, available at: https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2023/01/podrecznikIWS_www.pdf.
35. Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, Warszawa 2006.
36. Mazur J., Przemoc w rodzinie. Teoria i rzeczywistość, Warszawa 2002.
37. Mirewska E., Wolontariat senioralny jako forma przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób starszych [in:] Senior w rodzinie i instytucji społecznej, J. Matejek, E. Zdebska (eds.), Kraków 2013.
38. Niedobitek M. (ed.), Europarecht – Politiken der Union, Vol. I, Berlin–Boston
39. Niedobitek M. (ed.), Europarecht – Politiken der Union, Vol. II, Berlin–Boston 2014.
40. Nowak M., Obowiązki i uprawnienia pracowników pomocy społecznej a prawa i wolności człowieka i obywatela [in:] Prawa i obowiązki pracownika socjalnego, G. Knieć (ed.), Warszawa 1999.
41. Otrębska-Popiołek K., Człowiek w sytuacji pomocy. Psychologiczna problematyka przyjmowania i udzielania pomocy, Katowice 1991.
42. Pelowska M., Wybrane aspekty modus operandi sprawców przemocy w rodzinie [in:] Przemoc w rodzinie i szkole, V. Kwiatkowska-Darul (ed.), Toruń 2001.
43. Perek-Białas J., Urynkowienie usług opiekuńczych dla osób starszych w Polsce – możliwości i ograniczenia [in:] Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych, M. Racław (ed.), Warszawa 2011.
44. Peret-Drążewska P., Współczesna młodzież postrzegana z perspektywy rówieśników. Studium teoretyczno-empiryczne, Poznań 2014.
45. Podsumowanie polsko-norweskiej współpracy (wideo), available at: https://iws.gov.pl/podsumowanie-polsko-norweskiej-wspolpracy-wideo/.
46. Pospiszyl I., Przemoc w rodzinie, Warszawa 1994.
47. Prawo antyprzemocowe w Polsce i na Słowacji, available at: https://iws.gov.pl/prawo-antyprzemocowe-w-polsce-i-na-slowacji/.
48. Przeperski J., Diagnozowanie zjawiska przemocy domowej – konteksty teoretyczne i praktyczne, Family Forum 2019, Vol. 9, available at: https://doi.org/10.25167/FF/1508.
49. Raport końcowy ZINTEGROWANY SYSTEM ZAPOBIEGANIA PRZEMOCY DOMOWEJ, available at: https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2024/05/Raport-koncowy-ZSZDP.pdf.
50. Rosner A., Wiejskie obszary problemowe pod kątem widzenia rozwoju gospodarczego [in:] Lokalne bariery rozwoju obszarów wiejskich, Warszawa 2002.
51. Schier K., Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie, Warszawa 2018.
52. Schneider H.J., Przemoc w instytucjach [in:] Przemoc w życiu codziennym, B. Hołyst (ed.), Warszawa 1997.
53. Sęk H., Cieślak R., Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne [in:] Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, H. Sęk, R. Cieślak (eds.), Warszawa 2004.
54. Sitarska A., Przemoc w rodzinie a mediacja, Prokuratura i Prawo 2006, Vol. 1.
55. Sitarz O., Jaworska-Wieloch A., Wiktymologiczne i prawnokarne aspekty przemocy wobec osoby starszej, Archiwum Kryminologii 2019, Vol. XLI, No. 2.
56. Spurek S., Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Warszawa 2013.
57. Stochmiałek J., Geneza i następstwa funkcjonowania rodzin niepełnych, Auxilium Sociale 2003, No. 2.
58. Swianiewicz P., Finanse lokalne, Warszawa 2004.
59. Systemowe przeciwdziałanie przemocy, available at: https://iws.gov.pl/systemowe-przeciwdzialanie-przemocy/.
60. Szarfenberg R., Nauki o i dla polityki publicznej: podejścia teoretyczno-metodologiczne [in:] Analiza polityki publicznej. Podejścia teoretyczno-metodologiczne, A. Wojciuk (ed.), Warszawa 2013.
61. Szczukiewicz P., O pomaganiu i psychoterapeutach. Kształtowanie się postaw wobec profesjonalnej pomocy psychologicznej, Lublin 2005.
62. Szkolenie specjalistów zapobiegania przemocy domowej, available at: https://iws.gov.pl/szkolenie-specjalistow-zapobiegania-przemocy-domowej/.
63. The Integrated System of Domestic Violence Prevention, available at: https://eeagrants.org/archive/2014-2021/projects/PL-JUSTICE-0002.
64. Tomaszewska L., Przemoc wobec kobiet w rodzinie, Warszawa 2007.
65. Wawrzyniak J., Dom i rodzina jako środowisko przemocy. Przegląd wyników badań w wybranych krajach Europy [in:] Różne spojrzenia na przemoc, R. Szczepanik, J. Wawrzyniak (eds.), Łódź 2008.
66. Zacher L., Spór o globalizację. Eseje o przyszłości świata, Warszawa 2003.
67. Zielińska A., Przemoc wobec dziecka jako przykład zaburzenia relacji międzyludzkich w rodzinie [in:] Relacje między ludźmi jako przedmiot badań pedagogicznych, A. Przecławska (ed.), Warszawa 1993.
68. Zintegrowany model profilaktyki przemocy domowej, available at: https://www.gov.pl/attachment/61e7c297-3a50-4eb8-8c46-41a8a88dcd73.

Jak cytować (How to cite this)

M. Wielec, B. Oręziak, T. Bojanowski, The Integrated System of Domestic Violence Prevention, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5906

Magdalena Zubańska, Grzegorz Filipek, Dokumentowanie oględzin miejsca zdarzenia – przesłanki koniecznych zmian

Streszczenie

Każde zdarzenie (przestępstwo lub wypadek) prowadzi do powstania śladów na miejscu tegoż zdarzenia. Miejsce zostaje zmienione, a obraz tych zmian ma duży potencjał informacyjny. Oględziny miejsca zdarzenia to czynność, której celem jest ujawnienie, utrwalenie i zabezpieczenie tych informacji, ogólnie rzecz ujmując. Co należy podkreślić, jest to czynność rozbudowana pod wieloma względami i niepowtarzalna. Ergo znaczenie kluczowe ma jej utrwalenie. Dokumentowanie oględzin wymaga formy protokołu. Jest to podstawowy dokument zachowania form procesowych i dokonywania określonych ustaleń. Przebieg oględzin może być także utrwalony za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk. Wartość poznawcza obu tych rodzajów dokumentacji jest zdecydowanie odmienna. Dokumentacja techniczna ma większy potencjał poznawczy i z punktu widzenia dalszych czynności jej znaczenie jest kluczowe, szczególnie w przypadku miejsc zdarzeń o skomplikowanym stanie faktycznym, miejsc rozległych, czy też usytuowanych w trudno dostępnym terenie. W opracowaniu autorzy stawiają pytanie, czy podstawowa forma dokumentowania oględzin wpisuje się w realia obecnych czasów. Formy przekazu ewoluują; w rzeczywistości cyfrowej wymiar i rola słowa pisanego są inne. Podjęto rozważania odnośnie koncepcji rozwiązania, które w założeniu umożliwiłoby kompleksowe, by tak rzec, dokumentowanie czynności oględzin miejsca. Uwzględniono przy tym, że chodzi o czynność dowodową, której zarówno realizacja czynności, jak i utrwalanie nie mogą uchybić zasadom procedury karnej.

Abstract

Each incident (crime or accident) leads to the creation of traces at the scene of the incident. The place is changed, and the image of these changes has great information potential. Generally speaking, the inspection of the scene of the incident is an activity aimed at disclosing, recording and securing this information. This is an activity that is complex in many respects and unique, which should be emphasized. Ergo, documenting it is crucial. Documentation of the inspection requires the form of a protocol. It is a basic document for maintaining procedural forms and making specific arrangements. The course of the crime scene investigation may also be recorded using an image or sound recording device. The cognitive value of both types of documentation is definitely different. Technical documentation has a greater cognitive potential and from the point of view of further activities, its importance is crucial, especially in the case of incident sites with a complicated factual state, extensive sites or located in hard-to-reach areas. In the study, the authors ask whether the basic form of documenting inspections fits into the realities of today's times. Forms of communication evolve; in digital reality, the dimension and role of the written word are different. Considerations were made regarding the concept of a solution that would enable comprehensive, so to speak, documentation of crime scene investigation. It was taken into account that this is an evidentiary act, the performance of which, as well as its recording, cannot violate the rules of criminal procedure.

Bibliografia (References)

1. Certyfikat ATEX – co to jest?, https://greenie-world.com/artykul/certyfikat-atex-co-to-jest/.
2. Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka – czyli rzecz o metodach śledczych, Warszawa 2008.
3. Gruza E., Oględziny śledcze miejsca zdarzenia w praktyce procesowej, [w:] Problemy współczesnej kryminalistyki, Warszawa 1996.
4. Grzelak B., Solarz A. [red.], Ślady. Metodyka ujawniania i zabezpieczania śladów oraz pobierania materiału porównawczego, Warszawa 1967.
5. Grzeszyk C., Taktyka wykorzystania wyników ekspertyz kryminalistycznych w postępowaniu karnym ze szczególnym uwzględnieniem ekspertyzy daktyloskopijnej, [w:] Problematyka etyczna w kryminalistyce. Materiały V Sympozjum Metodologii Kryminalistyki i Nauk Pokrewnych, red. J. Widacki, Katowice 1984.
6. Grzywna H., Oględziny miejsca zdarzenia, Słupsk 2015.
7. Gurgul J., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 września 2015 r., sygn. II AKa 97/15, Prokuratura i Prawo 2017, nr 1.
8. Gurgul J., O organizacyjnych i psychologicznych problemach oględzin miejsca z perspektywy doświadczeń praktyka, Problemy Kryminalistyki 2010, nr 269.
9. Gurgul J., Osobowe aspekty oględzin szczególnie miejsca i zwłok, [w:] Procesowo-kryminalistyczne czynności dowodowe. Materiały pokonferencyjne. Stan prawny na dzień 1 stycznia 2001 r., red. M. Lisiecki, M. Zajder, Szczytno 2003.
10. Gurgul J., Standardy postępowania dla kierujących oględzinami miejsca zdarzenia. Próba komentarza, 2, Prokuratura i Prawo 2000, nr 11.
11. Hanausek T., Zarys wykładu, Kraków 2001.
12. Hanausek T., Zarys wykładu, Warszawa 2009.
13. Katastrofa górnicza w kopalni Pniówek, https://pl.wikipedia.org/wiki/Katastrofa_g%C3%B3rnicza_w_kopalni_Pni%C3%B3wek#:~:text=Katastrofa%20g%C3%B3rnicza%20w%20KWK%20Pni%C3%B3wek%20%E2%80%93%20seria%20wybuch%C3%B3w,0%3A15%20w%20%C5%9Bcianie%20N-6%2C%201000%20metr%C3%B3w%20pod%20ziemi%C4%85.
14. Katastrofa górnicza w kopalni Zofiówka (2022), https://pl.wikipedia.org/wiki/Katastrofa_g%C3%B3rnicza_w_kopalni_Zofi%C3%B3wka_(2022).
15. Katastrofy górnicze w polskich kopalniach węgla kamiennego, https://www.cire.pl/artykuly/serwis-informacyjny-cire-24/134913-katastrofy-gornicze-w-polskich-kopalniach-wegla-kamiennego.
16. Krasowski K., Nowe technologie w realizacji i technicznej dokumentacji czynności oględzin, [w:] Przestępczość. Dowody. Prawo – Księga pamiątkowa ofiarowana prof. Bronisławowi Młodziejowskiemu, red. J. Moszczyński, D. Sołodov, I. Sołtyszewski, Olsztyn 2016.
17. Kulicki M., Kwiatkowska-Wójcikiewicz V., Stępka L., Wybrane zagadnienia teorii i praktyki śledczo-sądowej, Toruń 2009.
18. Kwiatkowska-Wójcikiewicz V., Oględziny miejsca. Teoria i praktyka, Toruń 2011.
19. Leciak A., Oględziny miejsca zdarzenia, utrwalanie ich przebiegu i wyników w nowym k.p.k. oraz orzecznictwie Sądu Najwyższego, [w:] Nowoczesność oględzin procesowo-kryminalistycznych. Studia i materiały, M. Zajder, M. Goc, Szczytno 1999.
20. Leciak A., Recenzja książki Violetty Kwiatkowskiej-Wójcikiewicz pt. „Oględziny miejsca. Teoria i praktyka”, wydawnictwo TNOiK Dom Organizatora, Toruń 2011, s. 367, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2012, z. 1(3).
21. Leciak A., Utrwalanie przebiegu i wyników oględzin miejsca zdarzenia, Prokuratura i Prawo 1998, nr 9.
22. Locard E., Dochodzenie przestępstw według metod naukowych, Łódź 1937.
23. Tkacz S., Tobor Z. [red.], Prawo a nowe technologie, Katowice 2019.
24. Witkowska K., Oględziny. Aspekty procesowe i kryminalistyczne, Warszawa 2013.
25. Witkowska K., Procesowe aspekty utrwalania przebiegu i wyników oględzin, Przegląd Sądowy 2011, nr 5.
26. Wojtasik J., Kryminalistyczne przesłanki decyzji o dokonaniu oględzin miejsca, [w:] Jure et facto, red. J. Wójcikiewicz, Kraków 2006.
27. Wójcikiewicz J., Piękno przestępstwa. Prolegomena do estetyki sądowej, Kraków 2020.
28. Wybuch w Nitroerg w Krupskim Młynie – Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach, www.gov.pl.
29. Wypadek Cessny 152 w woj. śląskim, https://dlapilota.pl/wiadomosci/polska/wypadek-cessny-152-w-woj-slaskim.
30. Zubańska M., Nowe technologie w kryminalistyce. Aspekty prawne i kryminalistyczne, Olsztyn 2019.

Jak cytować (How to cite this)

M. Zubańska, G. Filipek, Dokumentowanie oględzin miejsca zdarzenia – przesłanki koniecznych zmian, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5907

Michał Błoński, Uzupełnienie uzasadnienia wyroku (art. 449a § 1 Kodeksu postępowania karnego)

Streszczenie

Artykuł omawia problematykę uzupełnienia uzasadnienia wyroku uregulowaną w art. 449a Kodeksu postępowania karnego. Dotyka ważkiego zagadnienia praktycznego, zwłaszcza mającego znaczenie w stanie prawnym, na którego gruncie nie jest dopuszczalne uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania wskutek wad uzasadnienia wyroku sądu I lub II instancji (art. 455a k.p.k.).

Przez uzupełnienie uzasadnienia należy rozumieć jego sporządzenie poza dotychczasowym zakresem podmiotowym lub przedmiotowym (art. 423 § 1a k.p.k.), a także uzupełnienie treści zawartych już w powstałym dokumencie, przy jego niezmienionym zakresie. Kontrowersje budzi kierunek wykładni dotyczący uzupełnienia uzasadnienia treści już pierwotnie sporządzonych. Przyjęto w publikacji, że uzupełnienie uzasadnienia sprowadza się do napisania tych części (elementów), których w uzasadnieniu pierwotnie sporządzonym nie było, a które być powinny. Zanegowano możność uzupełnienia czy poszerzenia merytorycznej warstwy uzasadnienia poprzez rozwinięcie rozważań w kwestii już zawartej w motywach pisemnych, np. dotyczącej bardziej kompleksowej oceny zeznań świadka czy przyjętej kwalifikacji prawnej czynu. Wówczas nie doszłoby do uzupełnienia uzasadnienia, lecz do zmiany jego treści. Zaprezentowany pogląd wynika również stąd, że uzupełnienie apelacji może sprowadzać się do postawienia nowych zarzutów lub wniosków, a zatem tych, które będą odnosić się do uzupełnionych (nowych) części uzasadnienia. Nie jest zaś dozwolone uzupełnienie postawionych wcześniej zarzutów, sprowadzające się do ich odmiennego ujęcia, zmiany treści, które zostały im już nadane, a co musiałoby mieć miejsce, gdyby sąd I instancji miał możliwość modyfikacji merytorycznej treści sporządzonego uzasadnienia w wyniku zastosowania art. 449a § 1 k.p.k.

Instytucja uzupełnienia uzasadnienia wyroku zasługuje na aprobatę pod warunkiem, że jest stosowana z poszanowaniem prawa strony do prawidłowo ukształtowanego postępowania odwoławczego i tym samym uwzględnia reguły rzetelnego procesu.

Abstract

The article discusses the issue of supplementing the justification of a judgment regulated in Article 449a of the Code of Criminal Procedure. It touches on an important practical issue, especially one of significance in the legal situation, on the basis of which it is not permissible to set aside a judgment and refer the case for retrial due to defects in the justification of the judgment of the court of first or second instance (Article 455a of the Code of Criminal Procedure).

Supplementing the justification should be understood as its preparation outside the previous subjective or objective scope (Article 423 § 1a of the Code of Criminal Procedure), as well as supplementing the content already contained in the created document, with its scope remaining unchanged. The direction of interpretation concerning supplementing the justification of the content already prepared originally is controversial. It was assumed in the publication that supplementing the justification comes down to writing those parts (elements) that were not in the justification prepared originally, and which should have been there. The possibility of supplementing or expanding the substantive layer of justification was denied, which could have been achieved by broadening the considerations on issues already included in the written reasons, e.g. concerning a more comprehensive assessment of the witness testimony or the adopted legal classification of the act. In such a case, the justification would not be supplemented, but its content would be changed. The presented view also results from the fact that supplementing an appeal may come down to raising new objections or conclusions, and therefore those that will refer to the supplemented (new) parts of the justification. It is not permissible to supplement previously raised objections by presenting them differently, changing the content that has already been given to them, which would have to happen if the court of first instance had the possibility to modify the substantive content of the prepared justification as a result of applying Article 449a § 1 of the Code of Criminal Procedure.

The institution of supplementing the justification of a judgment deserves approval provided that it is applied with respect for the party’s right to a properly structured appeal procedure and thus takes into account the rules of a fair trial.

Bibliografia (References)

Broniecka R., Uzasadnienie wyroku w polskim postępowaniu karnym, Warszawa 2014.
Gałęski M., Leżak K., Zawłocki R., Uzasadnienia wyroków sądu karnego na urzędowych formularzach. Komentarz. Wzory. Orzecznictwo, red. R. Zawłocki, Warszawa 2021.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 2, Warszawa 2011.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 2, Warszawa 2004.
Klejnowska M., „Częściowe” uzasadnienie wyroku w sprawie karnej, Państwo i Prawo 2005, z. 4.
Klejnowska M., Zasada prawdy materialnej w postępowaniu odwoławczym, [w:] Zasada prawdy materialnej. Materiały z konferencji. Krasiczyn 15–16 października 2005 r., red. Z. Sobolewski, G. Artymiak, Kraków 2006.
Klubińska M., Treść i znaczenie uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji w znowelizowanym postępowaniu karnym, [w:] Reforma prawa karnego materialnego i procesowego w 2015 r., red. D. Kala, I. Zgoliński, Warszawa 2015.
Laskowski M., Kasacja obrońcy i pełnomocnika po 1 lipca 2015 r., [w:] Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym po 1 lipca 2015 r. Przewodnik po zmianach, Warszawa 2015.
Matras J., [w:] Kodeks postępowania karnego, Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2023.
Muras Z., Postępowanie odwoławcze w procesie karnym. Artykuły 425–467 k.p.k. Komentarz, Warszawa 2004.
Noskowicz K., Kilka uwag o zwięzłości pisemnego uzasadnienia wyroku w polskim procesie karnym w świetle nowelizacji art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., Kwartalnik Sądowy Apelacji Gdańskiej 2015, nr 2.
Sakowicz A., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2018.
Świecki D., [w:] Kodeks postępowania karnego, LEX/el. 2024.
Świecki D., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Świecki D., Apelacja obrońcy i pełnomocnika po zmianach, [w:] Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym po 1 lipca 2015 r. Przewodnik po zmianach, red. P. Wiliński, Warszawa 2015.
Wąsek-Wiaderek M., Uzupełnienie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego, Białostockie Studia Prawnicze 2018, t. 23, nr 1, https://doi.org/10.15290/bsp.2018.23.01.13.
Wiliński P., Zabłocki S., Uzupełnienie uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji w procesie karnym, Przegląd Sądowy 2015, nr 11–12.
Zabłocki S., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 4, Komentarz do art. 425–467, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021.

Jak cytować (How to cite this)

M. Błoński, Uzupełnienie uzasadnienia wyroku (art. 449a § 1 Kodeksu postępowania karnego), Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5908

Izabela Jankowska-Prochot, Zwalczanie procederu rytualnego okaleczania damskich narządów płciowych (Female Genital Mutilation) w polskim prawie karnym. Zarys problemu

Streszczenie

Nowelizacją z 13.01.2023 r. dodano do Kodeksu karnego przepisy, w których zostały stypizowane przestępstwa okaleczania żeńskich narządów płciowych (art. 156 § 1 pkt 3 k.k.) oraz nakłaniania i zmuszania innych osób do poddania się temu procederowi (art. 156a k.k.). Oba zostały skatalogowane w rozdziale XIX „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu” jako modyfikowany typ przestępstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka i ocena wprowadzonej zmiany normatywnej.

Abstract

The amendment of 13 January 2023 added provisions to the Penal Code that typify the crimes of female genital mutilation (Article 156 § 1 point 3 of the Penal Code) and inciting and forcing other people to submit to this procedure (Article 156a of the Penal Code). Both have been catalogued in chapter XIX “Crimes against life and health” as a modified type of the crime of serious bodily harm. The purpose of this study is to characterize and assess the introduced normative change.

Bibliografia (References)

1. Abdulcadir J., Irion O., Martinez de Tejada B., Female Genital Mutilation/Cutting type IV in Cambodia: A Case report, Clinical Case Reports 2015, nr 3(12).
2. Armstrong M.L., Caliendo C., Roberts A.E., Genital Piercings: What is Known and what People with Genital Piercings Tell Us, Urologic Nursing 2006, nr 26(3).
3. Armstrong M.L., Kelly L., Tattooing, Body Piercing and Branding are on the Rise: Perspectives for School Nurses, The Journal of School Nursing 2001, nr 17(1).
4. Atighetchi D., Islamic Bioethics: Problems and Perspectives, Roma 2007.
5. Augustyn M., „Obrzezanie kobiet”. Przestańmy używać tego określenia!, 21.09.2020 r., https://wyborcza.pl/7,162657,26324089,obrzezanie-kobiet-przestanmy-uzywac-tego-okreslenia.html.
6. Bałandynowicz A., System probacji – kary średniej mocy i środki wolności dozorowanej jako propozycja sprawiedliwego karania, Prokuratura i Prawo 2005, nr 5.
7. Banasik K., Female Genital Mutilation in Light of Polish Criminal Law, Progress in Health Sciences 2015, t. 5, nr 2.
8. Budyn-Kulik M., [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2024.
9. Chibber R., El-Saleh E., El Harm J., Female Circumcision: Obstetrical and Psychological Sequelae Continues Unabated in the 21st Century, Journal of Maternal-Fetal and Neonatal Medicine 2011, t. 24, nr 6.
10. Dirie M.A, Lindmark G., The Risk of Medical Complications after Female Circumcision, East African Medical Journal 1992, t. 69, nr 9.
11. Dirie W., Miller C., Kwiat pustyni. Z namiotu nomadów do Nowego Jorku, Warszawa 2011.
12. Doucet M-H., Pallitto C., Groleau D., Understanding the Motivations of Health-care Providers in Performing Female Genital Mutilation: An Integrative Review of the Literature, Reproductive Health 2017, nr 14(46).
13. Drajewicz D., Karalność infibulacji, ekscyzji, klitoridektomii oraz innego trwałego i istotnego okaleczenia żeńskiego narządu płciowego, Prokuratura i Prawo 2023, nr 12.
14. Female Genital Cutting ritual surgical procedure, https://www.britannica.com/topic/female-genital-cutting.
15. Filar M., Lekarskie prawo karne, Kraków 2000.
16. Gałązka M., Podżeganie w polskim prawie karnym, Roczniki Nauk Prawnych 2000, t. 10, z. 1.
17. Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2021.
18. Głażewska E.K., Chirurgia intymna, [w:] Podstawy medycyny estetycznej, red. A. Przylipiak, Białystok 2014.
19. Górak-Sosnowska K., Perspektywy świata arabskiego w kontekście Milenijnych Celów Rozwoju, Warszawa 2007.
20. Górska E., Prawo muzułmańskie versus tradycja. Proces zmiany opinii prawnych dotyczących okaleczania żeńskich narządów płciowych w Egipcie, https://www.researchgate.net/publication/357901825_Prawo_muzulmanskie_versus_tradycja_Proces_zmiany_opinii_prawnych_dotyczacych_okaleczania_zenskich_narzadow_plciowych_w_Egipcie_Islamic_law_versus_tradition_The_process_of_changing_legal_opinions_regar.
21. Gruszka M., Ochrona przed okaleczaniem narządów płciowych kobiet (FGM) w prawie uchodźczym – specyfika i główne problemy systemowe, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 2017, t. 15.
22. Habzda-Siwek E., Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu w świetle danych ze statystyk kryminalnych, Archiwum Archeologii 2018, t. 40.
23. Ivazzo C., Sardi T.A., Gkegkes I.D., Female genital mutilation and infections: a systematic review of the clinical evidence, Archives of Gynecology and Obstetrics 2013, t. 287, nr 6, https://doi.org/1007/s00404-012-2708-5.
24. Jaszczyński W., Obrzezanie kobiet, https://docplayer.pl/18582154-Obrzezanie-kobiet-autor-tekstu-wieslaw-jaszczynski.html.
25. Kaung K., FGM, A story about Mutilation of Women, London 2014.
26. Kędziora R., Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych, Warszawa 2009.
27. Klaus W., Rzeplińska I., Woźniakowska-Fajst D., Społeczny odbiór przestępczości, [w:] K. Buczkowski, B. Czarnecka-Dzialuk, W. Klaus, A. Kossowska, I. Rzeplińska, P. Wiktorska, D. Woźniakowska-Fajst, D. Wójcik, Społeczno-polityczne konteksty współczesnej przestępczości w Polsce, Warszawa 2013.
28. Klein E., Helzner E., Shayowitz M., Kohlhoff S., Smith-Norowitz T.A., Female Genital Mutilation: Health Consequences and Complications – A Short Literature Review, Obstetrics Gynecology International 2018, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6079349/#B26.
29. Kłak C.P., Odpowiedzialność karna za okaleczenie żeńskich narządów płciowych – projekt nowelizacji kodeksu karnego w kontekście standardów Unii Europejskiej, Przegląd Więziennictwa Polskiego 2017, nr 95.
30. Kmąk K., Wybrane problemy związane z definicją groźby bezprawnej (art. 115 § 2 Kodeksu karnego), Prawo w Działaniu 2022, t. 51, https://doi.org/10.32041/pwd.5108.
31. Konarska-Wrzosek V., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.
32. Kossowska A., Zmiana społeczna a przestępczość – wzajemne związki, uwarunkowania, konsekwencje, [w:] K. Buczkowski, B. Czarnecka-Dzialuk, W. Klaus, A. Kossowska, I. Rzeplińska, P. Wiktorska, D. Woźniakowska-Fajst, D. Wójcik, Społeczno-polityczne konteksty współczesnej przestępczości w Polsce, Warszawa 2013.
33. Krankowska D., Gaweł B., Dymerska M., Michalak A., Korzeniewski K., Obrzezanie mężczyzn i kobiet, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, t. 9, nr 4.
34. Królikowski M., [w:] Kodeks karny, t. 2, Część szczególna. Komentarz do art. 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2023.
35. Lightfoot-Klein H., The Sexual Experience and Marital Adjustment of Genitally Circumcised and Infibulated Females in the Sudan, Journal of Sex Research 1989, t. 26, nr 3.
36. Llamas J., Female Circumcision: The History, the Current Prevalence and the Approach to a Patient, https://med.virginia.edu/family-medicine/wp-content/uploads/sites/285/2017/01/Llamas-Paper.pdf.
37. Lolkoki N., Skrzydła dla motyla, Warszawa 2018.
38. Macfarlane A., Prevalence of Female Genital Mutilation in England and Wales: National and Local Estimates, London 2014, https://tfl.ams3.cdn.digitaloceanspaces.com/media/documents/FGM-statistics-final-report-21-07-15-released-text_2Rra6iA.pdf.
39. Malinowski A., Anatomia żeńskich narządów płciowych, https://docer.pl/doc/e88x0cv.
40. Mathews B., Legal, Cultural and Practical Developments in Responding to Female Genital Mutilation: Can an Absolute Human Right Emerge?, [w:] Shifting Global Powers and International Law: Challenges and Opportunities, red. Lewis, R. Maguire, C. Sampford, London 2013.
41. Mikołajczyk Z.K., Reszke A.M., Wpływ przestępczości innokulturowej na poczucie bezpieczeństwa obywateli RP, Przegląd Policyjny 2017, t. 128, nr 4.
42. Nour Nabval M., Female Genital Cutting: A Persisting Practice, Reviews in Obstetrics Gynecology 2008, nr 1(3).
43. Okeke T., Anyaehie U., Ezenyeaku C., An Overview of Female Genital Mutilation in Nigeria, The Annals of Medical and Health Sciences Research 2012, nr 2(1), https://doi.org/10.4103/2141-9248.96942.
44. Ouedraogo J., McConley R., Payne C., Heller A., Lewis Wall A., Gurya Cutting and Female Genital Fistulas in Niger: Ten Cases, International Urogynecology Journal 2018, t. 29, nr 3, https://doi.org/1007/s00192-017-3370-z.
45. Public Policy Advisory Network on Female Genital Surgeries in Africa. Seven things to know about female genital surgeries in Africa, Hastings Centre Report 2012, t. 42.
46. Reich A., Szepietowski J., Okaleczenia rytualne narządów płciowych, [w:] Choroby przenoszone drogą płciową, red. T.F. Mroczkowski, Lublin 2012.
47. Rogowska-Szadkowska D., Niemiec T., Obrzezanie kobiet – nowy problem w praktyce lekarza ginekologa w krajach Unii Europejskiej, Ginekologia Polska 2009, t. 80.
48. Rushwan H., Female Genital Mutilation FGM, Management during Pregnancy, Childbirth and the Postpartum Period, International Journal of Gynecology and Obstetrics 2000, t. 70, nr 1.
49. Saracoglu M.Z., Ozturk H., Genc M.N., Female Genital Mutilation/Cutting Type 4, Journal of Andrology and Gynaecology 2014, t. 2, nr 4.
50. Schroeder P., Female Genital Mutilation – a form of Child Abuse, New England Journal of Medicine 1994, t. 331, nr 11.
51. Shweder R.A, What About “Female Genital Mutilation”? And Why Understanding Culture Matters in the First Place, Daedalus 2000, t. 129, nr 4.
52. Słownik języka polskiego, https://sjp.pl.
53. Tokarczyk R., Prawo narodzin, życia i śmierci, Warszawa 2012.
54. Toubia N., Female Circumcision as a Public Health Issue, New England Journal of Medicine 1994, t. 331, nr 11.
55. Types of female genital mutilation, https://www.who.int/teams/sexual-and-reproductive-health-and-research-(srh)/areas-of-work/female-genital-mutilation/types-of-female-genital-mutilation.
56. W UK nie wolno obrzezać dziewczynek, więc rodziny wywożą dzieci do Afryki, https://www.polishexpress.co.uk/w-uk-nie-wolno-obrzezac-dziewczynek-rodziny-wywoza-dzieci-do-afryki.
57. Wardere H., Cięcie, Warszawa 2017.
58. Wąsik D., Sygit B., Dubiel M., Medyczne, społeczne i prawne aspekty rytualnego obrzezania kobiet, Forum Teologiczne 2015, t. 16.
59. Wielki słownik języka polskiego, https://wsjp.pl.
60. Wójcik D., Penalny populizm jako przedmiot badań społecznych, [w:] Penalny populizm. Perspektywa polityczna i społeczna, red. W. Wójcik, Kraków 2016.
61. Zielińska E., Konwencja Rady Europy o zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, jej ogólna ocena oraz celowość przystąpienia do niej przez RP, Warszawa 2012.

Jak cytować (How to cite this)

I. Jankowska-Prochot, Zwalczanie procederu rytualnego okaleczania damskich narządów płciowych (Female Genital Mutilation) w polskim prawie karnym. Zarys problemu, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5909

Janusz Kanarek, Konstrukcja idealnego zbiegu w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych oraz w nauce prawa karnego skarbowego

Streszczenie

Przedmiotem opracowania jest przegląd piśmiennictwa oraz judykatury dotyczący konstrukcji idealnego zbiegu czynów zabronionych w prawie karnym skarbowym. Zaprezentowano poglądy przemawiające zarówno za stosowaniem mechanizmów redukcyjnych w procesie aplikacji art. 8 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, jak i poglądy przeciwne, opowiadające się za multiplikacją czynów zabronionych poprzez multiplikację prawnokarnych ocen. Przedstawiono przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego, jak również sądów powszechnych. Na koniec opracowania wyrażono przekonanie o konieczności reinterpretacji stanowiska zawartego w uchwale Sądu Najwyższego 7 sędziów z 24.01.2013 r., I KZP 19/12, do którego obecnie odwołuje się judykatura.

Abstract

The subject of the study is a review of the literature and jurisprudence regarding the construction of the perfect coincidence of prohibited acts in criminal fiscal law. Views have been presented supporting both the use of reduction mechanisms in the process of applying Article 8 § 1 of the Penal Fiscal Code, as well as opposing views, supporting the multiplication of prohibited acts through the multiplication of criminal law assessments. An overview of the jurisprudence of the Supreme Court as well as common courts is presented. At the end of the study, a belief was expressed about the need to reinterpret the position contained in the resolution of the Supreme Court of 7 judges of 24 January 2013, I KZP 19/12, to which the jurisprudence currently refers.

Bibliografia (References)

Artymiak G.J., O konstrukcji zbiegu idealnego – uwagi na tle uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r. (I KZP 19/12), Wojskowy Przegląd Prawniczy 2015, nr 1.
Bafia J., [w:] Ustawa karna skarbowa z komentarzem, J. Bafia, J. Białobrzeski, Ś. Czerlunczakiewicz, L. Hochberg, J. Kowalski, M. Kulesza, K. Sosnowski, Z. Szpakowski, I. Śmietanka, J. Wiącek, Warszawa 1973.
Bafia J., Prawo karne skarbowe, Warszawa 1980.
Błachnio A., Przestępstwo poświadczenia nieprawdy na fakturze na gruncie art. 271a k.k., Przegląd Sądowy 2018, nr 5.
Bogdan G., Jednolitość i wielość zachowań i ocen prawnych w nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2006, z. 1.
Broniecka R., Uzasadnienie wyroku w polskim postępowaniu karnym, Warszawa 2014.
Duda J., Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2013 r. (I KZP 19/12), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2013, z. 1.
Duży J., Zorganizowana przestępczość podatkowa w Polsce. Zwalczanie przestępnego nadużycia mechanizmów podatków VAT i akcyzowego, Warszawa 2013.
Eichstaedt K., Idealny zbieg przestępstw z art. 286 § 1 k.k. i z art. 76 § 1 k.k.s., Prokuratura i Prawo 2012, nr 7–8.
Górniok O., Uszczuplenie podatku VAT a zagarnięcie mienia społecznego, Prokuratura i Prawo 1997, nr 2.
Grzegorczyk T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2009.
Hartman L., System prawa karnego skarbowego materjalnego i formalnego z uwzględnieniem ustawodawstwa administracyjno - skarbowego powszechnego prawa karnego wszystkich trzech b. zaborów oraz nowego kodeksu postępowania karnego, Lwów 1930.
Jezusek A., Glosa do uchwały SN z dnia 24 stycznia 2013 r., I KZP 19/12, Prokuratura i Prawo 2014, nr 7–8.
Kanarek J., Idealny zbieg czynów zabronionych w prawie karnym skarbowym, niepubl. rozprawa doktorska, Katedra Prawa Karnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2018.
Kanarek J., Ocena zgodności instytucji idealnego zbiegu czynów zabronionych w prawie karnym skarbowym z przepisami Konstytucji RP oraz aktów prawa międzynarodowego, Przegląd Sądowy 2021, nr 2.
Kanarek J., Wpływ zakazu retroakcji na rezultat sądowej wykładni art. 8 § 1 k.k.s., Przegląd Sądowy 2022, nr 9.
Kardas P., [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, P. Kardas, G. Łabuda, T. Razowski, Warszawa 2017.
Kardas P., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 8 kwietnia 2009 r., Palestra 2010, nr 1–2.
Kardas P., Problem „idealnego zbiegu przestępstw” na tle aktualnego stanu dogmatyki i orzecznictwa, [w:] Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2010.
Kardas P., Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, Warszawa 2011.
Kmiecik R., Glosa do postanowienia z 24.1.2013 r., I KZP 21/12, Państwo i Prawo 2014, nr 12.
Konarska-Wrzosek V., [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, I. Zgoliński, Warszawa 2018.
Konarska-Wrzosek V., Invoice-related crimes: their significance, legal classification and place in the system of Polish criminal law, Ius Novum 2017, nr 2.
Konarska-Wrzosek V., Prawnokarne instrumenty walki z przestępczością zawodową i zorganizowaną przewidziane w kodeksie karnym skarbowym, Prokuratura i Prawo 2000, nr 4.
Kowalski P., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. I KZP 19/12, Prokuratura i Prawo 2014, nr 7–8.
Łabuda G., Kardas P., Zbieg przepisów kryminalizujących klasyczne oszustwo oraz oszustwo skarbowe, [w:] Zbieg przepisów oraz zbieg przestępstw w polskim prawie karnym. Materiały II Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, J. Majewski, Toruń 2006.
Majewski J., Reguły wyłączania wielości ocen a konstrukcja idealnego zbiegu czynów zabronionych (przestępstw lub wykroczeń), Palestra 2015, nr 11–12.
Makarewicz J., Ustawa karna (cz. ogólna). Projekt wstępny, Lwów 1922.
Mik B., Idealny zbieg czynów karalnych. Kilka refleksji na temat uwarunkowań i reperkusji uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. I KZP 19/12, Prokuratura i Prawo 2013, nr 12.
Piątkowska-Zagiczek K., Idealny zbieg czynów karalnych w prawie karnym skarbowym, Warszawa 2020.
Prusak F., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, t. 1, Komentarz do art. 1–53 k.k.s., Kraków 2006.
Prusak F., Ustawa karna skarbowa z komentarzem, Warszawa 1995.
Raglewski J., Kilka uwag o specyficznych mechanizmach redukcyjnych kar w prawie karnym skarbowym i prawie wykroczeń, [w:] Zagadnienia teorii i nauczania prawa karnego. Kara łączna. Księga Jubileuszowa Profesor Marii Szewczyk, W. Górowski, P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2013.
Sawicki J., Instrumenty zwalczania przestępczości zawodowej i zorganizowane w prawie karnym skarbowym, [w:] Przeciwdziałanie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej oraz recydywistycznej, P. Góralski, Warszawa 2022.
Sawicki J., Z problematyki idealnego zbiegu czynów karalnych w prawie karnym skarbowym, Prokuratura i Prawo 2015, nr 12.
Sawicki J., Zarys prawa karnego skarbowego, Warszawa 2010.
Sepioło J., Zbieg przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. i z art. 76 § 1 k.k.s. – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r., I KZP 19/12, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2014, nr 12.
Siwik Z., Systematyczny komentarz do ustawy karnej skarbowej. Część ogólna, Wrocław 1993.
Spotowski A., Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw, Warszawa 1976.
Sroka T., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.
Szafaryn B., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2009 r., w sprawie sygn. akt IV KK 407/08, Prokurator 2009, nr 3–4.
Śliwiński S., Prawo karne, Warszawa 1946.
Wardak Z., Karnoskarbowa i kryminologiczna problematyka oszustwa podatkowego, Łódź 2014.
Wilk L., [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, L. Wilk, J. Zagrodnik, Warszawa 2007.
Wilk L., Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 24 stycznia 2013 r., I KZP 19/12, Orzecznictwo Sądów Polskich 2013, nr 7–8.
Wilk L., Szczególne cechy odpowiedzialności za przestępstwa i wykroczenia podatkowe, Katowice 2006.
Wilk L., Zagadnienia materialnego prawa karnego skarbowego, Toruń 2004.
Wolter W., Reguły wyłączania wielości ocen w prawie karnym, Warszawa 1961.
Zoll A., Zbieg przepisów ustawy w polskim prawie karnym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska 2013, t. 60, nr 2.
Zwolińska M., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 8 kwietnia 2009 r., IV KK 407/08, Palestra 2012, nr 3–4.
Żółtek S., Relacje między typami czynów zabronionych określonymi w kodeksie karnym i kodeksie karnym skarbowym (na tle konkurencji art. 76 § 1 k.k.s. i art. 286 § 1 k.k.), [w:] Studia i analizy Sądu Najwyższego, 7, red. K. Ślebzak, Warszawa 2014.

Jak cytować (How to cite this)

J. Kanarek, Konstrukcja idealnego zbiegu w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych oraz w nauce prawa karnego skarbowego, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5910

Alicja Limburska, (Nie)stosowanie tymczasowego aresztowania wobec osoby przekazanej na mocy europejskiego nakazu aresztowania jako podstawa wyłączenia zasady specjalności

Streszczenie

Artykuł dotyczy szeroko rozumianej problematyki warunków dopuszczalności procesu karnego, a w szczególności zakresu zastosowania zasady specjalności związanej z procedurą europejskiego nakazu aresztowania. Ma on na celu weryfikację trafności sformułowanej przez Sąd Najwyższy tezy, jakoby wyłączenie zasady specjalności na podstawie art. 607e § 3 pkt 4 Kodeksu postępowania karnego następowało także wówczas, gdy w postępowaniu o czyn nieobjęty europejskim nakazem aresztowania wobec osoby ściganej został orzeczony środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania, o ile postanowienie w tym przedmiocie nie zostało wprowadzone do wykonania. Analiza przeprowadzona w niniejszym opracowaniu prowadzi do wniosku, że przywołany pogląd prawny powinien zostać odrzucony jako sprzeczny ze wskazaniami dyrektyw wykładni językowej, systemowej i funkcjonalnej.

Abstract

The article concerns broadly understood issue of the admissibility of a criminal trial, in particular: the scope of application of the principle of specialty related to the European Arrest Warrant procedure. Its purpose is to verify the accuracy of the thesis formulated by the Supreme Court, according to which the exclusion of the principle of speciality under Article 607e § 3 item 4 of the Code of Criminal Procedure also occurred when, in proceedings concerning an act not covered by the European Arrest Warrant, a preventive measure in the form of temporary detention was imposed on the prosecuted person, provided that the decision in this respect was not introduced for execution. The analysis carried out in the article leads to the conclusion that the above-cited legal view should be rejected as inconsistent with the indications of linguistic, systemic and functional interpretation directives.

Bibliografia (References)

1. Augustyniak B., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 2, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023.
2. Drabik L., Sobol E., Słownik języka polskiego, Warszawa 2007.
3. Eichstaedt K., [w:] Kodeks postępowania karnego, t. 1, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023.
4. Gerecka-Żołyńska A., [w:] P. Górecki, P. Karlik, M. Laskowski, M. Smolak, M. Sygrela, M. Świergosz, P. Wiliński, M. Zamroczyńska, A. Gerecka-Żołyńska, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 2023.
5. Górski A., Sakowicz A., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2023.
6. Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., [w:] Kodeks postępowania karnego, Komentarz, red. P. Hofmański, Warszawa 2012.
7. Janicz M., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2020.
8. Mierzwińska-Lorencka J., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do nowelizacji 2019, Warszawa 2020.
9. Nita-Światłowska B., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2021.
10. Steinborn S., [w:] Komentarz aktualizowany do art. 425–673 Kodeksu postępowania karnego, red. L.K. Paprzycki, LEX/el. 2015.
11. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2016.
12. Wróblewski J., Interpretatio extensiva, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1965, z. 1.
13. Zieliński M., Bogucki O., Choduń A., Czepita S., Kanarek B., Municzewski A., Zintegrowanie polskich koncepcji wykładni prawa, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2009, z. 4.
14. Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017.

Jak cytować (How to cite this)

A. Limburska, (Nie)stosowanie tymczasowego aresztowania wobec osoby przekazanej na mocy europejskiego nakazu aresztowania jako podstawa wyłączenia zasady specjalności, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5911

Piotr Poniatowski, Tak zwany czynny żal z perspektywy ukraińskiego prawa karnego. Zagadnienia materialnoprawne i procesowe

Streszczenie

Przedmiotem opracowania są zawarte w ukraińskim kodeksie karnym regulacje określające instytucje, które w polskim języku prawniczym określa się mianem czynnego żalu. Głównym celem artykułu jest omówienie istoty tych rozwiązań oraz przesłanek i procedury ich zastosowania. Celem ubocznym jest natomiast rzucenie nowego światła na niektóre aspekty polskich rozwiązań w zakresie tzw. czynnego żalu. Przy tworzeniu opracowania wykorzystano następujące metody badawcze: metodę dogmatyczno-prawną (analiza regulacji zawartych w ukraińskim kodeksie karnym oraz polskim Kodeksie karnym), metodę analizy literatury przedmiotu (polskiej i ukraińskiej) oraz orzecznictwa sądów ukraińskich, a także metodę prawnoporównawczą. W wyniku badań ustalono m.in., że klauzule tzw. czynnego żalu zawarte są zarówno w części ogólnej, jak i szczególnej ukraińskiego kodeksu karnego; klauzule te przewidują obligatoryjne i bezwarunkowe zwolnienie od odpowiedzialności karnej przez sąd, przy czym sprawca może sprzeciwić się takiemu zwolnieniu; większość klauzul wymaga, aby zachowanie sprawcy było dobrowolne. Autor dochodzi do wniosku, że niektóre rozwiązania przewidziane w ukraińskim kodeksie karnym mogłyby być przyjęte w prawie polskim.

Abstract

The subject of the study is the regulations contained in the Criminal Code of Ukraine defining institutions that in Polish lawyers’ language are referred to as so-called active repentance. The main objective of the article is to discuss the essence of these solutions, as well as the premises and procedure for their application. The additional objective is to shed new light on some aspects of the Polish solutions to the so-called active repentance. The following research methods were used in the preparation of the study: the dogmatic-legal method (analysis of the regulations contained in the Criminal Code of Ukraine and the Polish Criminal Code), the method of analysis of the literature on the subject (Polish and Ukrainian) and the jurisprudence of Ukrainian courts, as well as the comparative legal method. As a result of the research, it was established, inter alia, that the clauses of the so-called active repentance are contained in both the general and particular parts of the Ukrainian Criminal Code; these clauses provide for obligatory and unconditional release from criminal responsibility by the court, while the perpetrator may oppose such release; most clauses require that the perpetrator's behaviour be voluntary. The author concludes that some of the solutions provided for in the Criminal Code of Ukraine could be adopted in Polish law.

Bibliografia (References)

Bojarski T., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2016.
Budyn-Kulik M., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2015.
Gajdus D., Czynny żal w polskim prawie karnym, Toruń 1984.
Kardas P., Zarządzanie konfliktem. Dlaczego w prawie karnym potrzebne jest umorzenie kompensacyjne, Kraków 2019.
Kielak Ł., Czynny żal jako instytucja prawa karnego, Państwo i Prawo 2016, nr 12.
Kielak Ł., Klauzule czynnego żalu w polskim prawie karnym, Warszawa 2020.
Mishchenko E., Active Repentance as an Incentivizing Tool of Criminal Law: Ukrainian Model, Krakowskie Studia Małopolskie 2021, nr 2.
Myrna B., Artykuł 59a k.k. – sukces czy porażka ustawodawcy, Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2018, t. 50.
Pilch A., [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, cz. 2, Komentarz do art. 53–116, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Senko M., Maksymovych R., Navrotska V., Ustrytska N., Franchuk V., Zjawiskowe formy popełnienia czynu zabronionego w prawie karnym Ukrainy, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G 2013, nr 2.
Sharvan O., Zwolnienie od odpowiedzialności karnej na Ukrainie i w Rosji a warunkowe umorzenie postępowania karnego w Polsce, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2013, z. 2.
Sitarz O., [w:] Prawo karne. Wykład akademicki, red. T. Dukiet-Nagórska, O. Sitarz, Warszawa 2021.
Sitarz O., Czynny żal jako instrument polityki kryminalnej i karnej, Archiwum Kryminologii 2009, t. 31, https://doi.org/10.7420/AK2009G.
Sitarz O., Czynny żal związany z usiłowaniem w polskim prawie karnym. Analiza dogmatyczna i kryminologiczna, Katowice 2015.
Stefańska B.J., Czynny żal w prawie karnym. Zagadnienia podstawowe, Prokuratura i Prawo 2017, nr 9.
Stefańska B.J., Usiłowanie w polskim i hiszpańskim prawie karnym, Warszawa 2021.
Tkaczyk K., Instytucja czynnego żalu w prawie karnym w aspekcie prawnoporównawczym, Przemyśl 2008.
Wilk L., [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. T. Dukiet-Nagórska, Warszawa 2010.
Wróbel A., Instytucja usiłowania, czynnego żalu oraz dobrowolnego odstąpienia od popełnienia przestępstwa w prawie karnym Ukrainy, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2016, z. 4.
Wróbel W., Umorzenie kompensacyjne z art. 59a k.k. – problemy do rozstrzygnięcia, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2015, z. 2.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2013.
Баулін Ю.В. [Baulìn Û.V.], [w:] Кримінальне право україни: Загальна частина. Підручник [Krimìnalʹne pravo ukraïni: Zagalʹna častina. Pìdručnik], red. В.В. Сташис, В.Я. Тацій [V.V. Stašis, V.Â. Tacìj], Харків [Harkìv]
Баулін Ю.В. [Baulìn Û.V.], [w:] Кримінальний Кодекс України. Науково-практичний коментар У двох томах [Krimìnalʹnij Kodeks Ukraïni. Naukovo-praktičnij komentar U dvoh tomah], t. 1, Загальна частина [Zagalʹna častina], red. В.Я. Тацій, В.П. Пшонка, В.І. Борисов, В.І. Тютюгін [V.Â. Tacìj, V.P. Pšonka, V.Ì. Borisov, V.Ì. Tûtûgìn], Харків [Harkìv] 2013.
Баулін Ю.В. [Baulìn Û.V.], Звільнення від кримінальної відповідальності [Zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì], Вісник асоціації кримінального права України [Vìsnik asocìacìï krimìnalʹnogo prava Ukraïni] 2016, t. 2, nr
Грищук В.К. [Griŝuk V.K.], Доктринальне розуміння форм реалізації кримінальної відповідальності людини [Doktrinalʹne rozumìnnâ form realìzacìï krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì lûdini], [w:] Актуальні проблеми кримінальної відповідальності, Матеріали міжнародної науково-практичної конференції 10–11 жовтня 2013 року [Aktualʹnì problemi krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì, Materìali mìžnarodnoï naukovo-praktičnoï konferencìï 10–11 žovtnâ 2013 roku], Харків [Harkìv]
Дудоров О.О. [Dudorov O.O.], Дискусійні аспекти конституційності інституту звільнення від кримінальної відповідальності [Diskusìjnì aspekti konstitucìjnostì ìnstitutu zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì], [w:] Кримінальне право: теорія і практика (вибрані праці) [Krimìnalʹne pravo: teorìâ ì praktika (vibranì pracì)], Київ [Kiïv]
Дудоров О.О. [Dudorov O.O.], Письменський Є. [Pisʹmensʹkij Ê.], Звільнення від кримінальної відповідальності і звільнення від покарання та його відбування: порівняльно-правова характеристика [Zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì ì zvìlʹnennâ vìd pokarannâ ta jogo vìdbuvannâ: porìvnâlʹno-pravova harakteristika], [w:] Кримінальне право: теорія і практика (вибрані праці) [Krimìnalʹne pravo: teorìâ ì praktika (vibranì pracì)], Київ [Kiïv]
Дудоров О.О. [Dudorov O.O.], Проблеми звільнення від кримінальної відповідальності у зв'язку з примиренням винного з потерпілим у контексті КПК України 2012 р. [Problemi zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì u zv'âzku z primirennâm vinnogo z poterpìlim u kontekstì KPK Ukraïni 2012 r.], [w:] Кримінальне право: теорія і практика (вибрані праці) [Krimìnalʹne pravo: teorìâ ì praktika (vibranì pracì)], Київ [Kiïv]
Дудоров О.О. [Dudorov O.O.], Хавронюк М.І. [Havronûk M.Ì.] , Кримінальне право. Навчальний посібник [Krimìnalʹne pravo. Navčalʹnij posìbnik], red. М.І. Хавронюк [M.Ì. Havronûk], Київ [Kiïv]
Ісраєлян А.О. [Ìsraêlân A.O.], Звільнення від кримінальної відповідальності у зв’язку з примиренням винного з потерпілим [Zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì u zv`âzku z primirennâm vinnogo z poterpìlim], rozprawa doktorska, Uniwersytet Narodowy „Odeska Akademia Prawnicza”, Одеса [Odesa] 2022, https://dspace.onua.edu.ua/bitstreams/d8a4222b-4e04-4fd8-b862-b1eb543db7fd/download.
Ісраєлян А.О. [Ìsraêlân A.O.], Особливості звільнення особи від кримінальної відповідальності у зв’язку з примиренням винного з потерпілим, якщо потерпілим є неповнолітня особа [Osoblivostì zvìlʹnennâ osobi vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì u zv`âzku z primirennâm vinnogo z poterpìlim, âkŝo poterpìlim ê nepovnolìtnâ osoba], Науковий вісник Міжнародного гуманітарного університету. Сер.: Юриспруденц [Naukovij vìsnik Mìžnarodnogo gumanìtarnogo unìversitetu. Ser.: Ûrisprudenc] 2019, nr 39.
Кондратов Д.Ю. [Kondratov D.Û.], [w:] Кримінальне право України. Загальна частина. Підручник [Krimìnalʹne pravo Ukraïni. Zagalʹna častina. Pìdručnik], red. О.М. Литвинов [O.M. Litvinov], Харків [Harkìv]
Микитчик О.В. [Mikitčik O.V.], Відшкодування завданих збитків як підстава для звільнення від кримінальної відповідальності за незаконне заволодіння транспортним засобом [Vìdškoduvannâ zavdanih zbitkìv âk pìdstava dlâ zvìlʹnennâ vìd krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì za nezakonne zavolodìnnâ transportnim zasobom], https://elar.naiau.kiev.ua/server/api/core/bitstreams/d632ead4-a2f4-4d2c-b072-421599d43e03/content.
Митрофанов І.І. [Mitrofanov Ì.Ì.], Загальна частина кримінального права України. Навчальний посібник [Zagalʹna častina krimìnalʹnogo prava Ukraïni. Navčalʹnij posìbnik], Одеса [Odesa]
Пономаренко Ю.А. [Ponomarenko Û.A.], Форми реалізації кримінальної відповідальності за кримінальним законодавством України [Formi realìzacìï krimìnalʹnoï vìdpovìdalʹnostì za krimìnalʹnim zakonodavstvom Ukraïni], Збірник наукових праць Харківського національного педагогічного університету імені Г. С. Сковороди „ПРАВО” [Zbìrnik naukovih pracʹ Harkìvsʹkogo nacìonalʹnogo pedagogìčnogo unìversitetu ìmenì G. S. Skovorodi „PRAVO”] 2013, nr
Тихий В.П. [Tihij V.P.], [w:] Кримінальний Кодекс України. Науково-практичний коментар У двох томах [Krimìnalʹnij Kodeks Ukraïni. Naukovo-praktičnij komentar U dvoh tomach], 1, Загальна частина [Zagalʹna častina], red. В.Я. Тацій, В.П. Пшонка, В.І. Борисов, В.І. Тютюгін [V.Â. Tacìj, V.P. Pšonka, V.Ì. Borisov, V.Ì. Tûtûgìn], Харків [Harkìv] 2013.
Тютюгін В.І. [Tûtûgìn V.Ì.], [w:] Кримінальний Кодекс України. Науково-практичний коментар У двох томах [Krimìnalʹnij Kodeks Ukraïni. Naukovo-praktičnij komentar U dvoh tomach], t. 1, Загальна частина [Zagalʹna častina], red. В.Я. Тацій, В.П. Пшонка, В.І. Борисов, В.І. Тютюгін [V.Â. Tacìj, V.P. Pšonka, V.Ì. Borisov, V.Ì. Tûtûgìn], Харків [Harkìv] 2013.

Jak cytować (How to cite this)

P. Poniatowski, Tak zwany czynny żal z perspektywy ukraińskiego prawa karnego. Zagadnienia materialnoprawne i procesowe, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5912

Łukasz Pohl, Propozycja nowelizacji art. 10 § 1 Kodeksu karnego skarbowego (o właściwe ujęcie funkcji błędu co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego w prawie karnym skarbowym)

Streszczenie

W niniejszym artykule sformułowano propozycję zmiany Kodeksu karnego skarbowego w zakresie ujmowania w nim funkcji błędu co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego. Propozycja ta nawiązuje wprost do ujęcia tej funkcji w Kodeksie karnym. Tym samym w artykule zaproponowano, by ustawowe określenie funkcji rozważanego błędu ograniczyć w k.k.s. do wyłączenia winy, i zaznaczono, że taką konsekwencję wywołuje nie każdy błąd wskazanego rodzaju, lecz tylko taki, który został uznany za usprawiedliwiony.

Abstract

This article formulates a proposal to amend the Fiscal Penal Code to include the function of an error as to a circumstance constituting the substantiation of a prohibited act. This proposal refers directly to including this function in the Criminal Code. Thus, the article proposes that the statutory definition of the function of the contemplated error should be limited in the Fiscal Penal Code to the exclusion of guilt, emphasizing at the same time, within the framework of this proposal, that such a consequence is produced not by every error of the indicated type, but only by an error which has been recognized as excusable.

Bibliografia (References)
Giezek J., Funkcja błędu co do ustawowych znamion w nowym kodeksie karnym, [w:] Rozważania o prawie karnym. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Aleksandra Ratajczaka, red. A. Szwarc, Poznań 1999.
Lachowski J., Błąd z art. 28 § 1 k.k. a nieumyślność świadoma, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.
Pohl Ł., Błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego w polskim prawie karnym (zagadnienia ogólne), Poznań 2013.
Pohl Ł., Przyczynek do rozważań o strukturze nieumyślności i sposobie jej opisania w kodeksie karnym, [w:] Obiektywne oraz subiektywne przypisanie odpowiedzialności karnej, red. J. Giezek, P. Kardas, Warszawa 2016.
Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz, t. 1, 1–31, Gdańsk 1999.
Wolter W., Nauka o przestępstwie. Analiza prawnicza na podstawie przepisów części ogólnej Kodeksu karnego z 1969 r., Warszawa 1973.
Zoll A., Czyn zabroniony popełniony nieumyślnie, [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–116 Kodeksu karnego, red. K. Buchała, A. Zoll, Kraków 1998.

Jak cytować (How to cite this)

Ł. Pohl, Propozycja nowelizacji art. 10 § 1 Kodeksu karnego skarbowego (o właściwe ujęcie funkcji błędu co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego w prawie karnym skarbowym), Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5913

Komentarze orzecznicze

Mariusz Nawrocki, Charakter terminu do uzupełnienia braków formalnych aktu oskarżenia. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 27.04.2022 r., V KK 12/22

Streszczenie

Problematyka charakteru terminu do uzupełnienia braków formalnych aktu oskarżenia nie jest ani nowością ani przedmiotem szerszych dysput naukowych w ostatnich latach. Nie oznacza to, że nie ma ona istotnego znaczenia teoretycznego czy praktycznego. Bez wątpienia jednak jest to zagadnienie sporne, do którego należy powrócić w związku ze stanowiskiem, jakie przedstawił w tym względzie Sąd Najwyższy. Antycypując dalsze rozważania, wskazać należy, że rację ma Sąd Najwyższy, który uznał ten termin za instrukcyjny.

Abstract

The issue of the nature of the deadline to supplement the formal deficiencies of the indictment is neither new nor has it been the subject of broader scientific disputes in recent years. This does not mean, however, that it has no significant theoretical and practical significance. Undoubtedly, however, this is a contentious issue that should be returned to in connection with the position presented by the Supreme Court in this regard. Anticipating further considerations, it should be pointed out that the Supreme Court is right in recognizing this term as an instructional one.

Bibliografia (References)

1. Brzeziński P., Kontrola formalna aktu oskarżenia, Prokuratura i Prawo 2006, nr 10.
2. Gerecka-Żołyńska A., [w:] Polski proces karny, red. P. Wiliński, Warszawa 2020.
3. Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2022.
4. Grzeszczyk W., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 1994 – I KZP 19/94, Prokuratura i Prawo 1995, nr 2.
5. Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2014.
6. Janusz-Pohl B., [w:] Polski proces karny, red. P. Wiliński, Warszawa 2020.
7. Jasiński W., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
8. Kaftal A., Kontrola sądowa postępowania przygotowawczego, Warszawa 1974.
9. Kmiecik R., Kilka uwag o kontroli aktu oskarżenia pod względem formalnym (art. 298 k.p.k.), Nowe Prawo 1987, nr 11–12.
10. Koper R., [w:] Proces karny, red. J. Zagrodnik, Warszawa 2019.
11. Królikowski M., Sakowicz A., [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2023.
12. Nowikowski I., Charakter prawny terminu przewidzianego w art. 337 § 1 k.p.k., [w:] Współczesny polski proces karny. Księga ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi, red. S. Stachowiak, Poznań 2002.
13. Nowikowski I., Odwoływalność czynności procesowych stron w polskim procesie karnym, Lublin 2001.
14. Nowikowski I., Terminy w kodeksie postępowania karnego, Lublin 1988.
15. Osowska D., Sądowa kontrola oskarżenia w polskim procesie karnym, Warszawa–Poznań–Toruń 1977.
16. Paluszkiewicz H., [w:] K. Dudka, H. Paluszkiewicz, Postępowanie karne, Warszawa 2018.
17. Razowski T., Formalna i merytoryczna kontrola oskarżenia w polskim procesie karnym, Kraków 2005.
18. Skorupka J., [w:] Proces karny, red. J. Skorupka, Warszawa 2018.
19. Szyprowski B., Kontrola warunków formalnych aktu oskarżenia w kodeksie postępowania karnego, Państwo i Prawo 1999, z. 12.
20. Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warszawa 1959.
21. Śliwiński S., Proces karny. Zasady ogólne, Warszawa 1947.
22. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2016.
23. Zagrodnik J., Problemy kontroli formalnej aktu oskarżenia wniesionego przez oskarżyciela publicznego w polskim procesie karnym, Problemy Prawa Karnego 2008, nr 26.

Jak cytować (How to cite this)

M. Nawrocki, Charakter terminu do uzupełnienia braków formalnych aktu oskarżenia. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 27.04.2022 r., V KK 12/22, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5914

Jan Kluza, Oszustwo jako przestępstwo współukarane następcze w stosunku do przestępstwa kradzieży. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23.06.2022 r., II AKa 56/22

Streszczenie

Przedmiotem glosy jest wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23.06.2022 r., w którym jednym z poruszanych zagadnień była kwestia współukarania przestępstwa oszustwa w stosunku do przestępstwa kradzieży (z włamaniem). Sąd Apelacyjny w Poznaniu poddał częściowej krytyce dotychczasową linię orzeczniczą Sądu Najwyższego, formułując nowe kryteria pozwalające na uznanie, że oszustwo stanowi współukarany czyn następczy. Konsekwencją tego stanowiska jest to, że sąd powinien przypisać sprawcy przestępstwo główne z uwzględnieniem czynu następczego. Nie pozbawia to jednak osoby trzeciej statusu pokrzywdzonego i możliwości orzeczenia obowiązku naprawienia szkody.

Abstract

The subject of the commentary is the judgment of the Court of Appeal in Poznań of 23 June 2022, in which one of the issues discussed was the issue of co-punishment of the crime of fraud in relation to the crime of theft (burglary). The Court of Appeal in Poznań partially criticized the current jurisprudence of the Supreme Court by formulating new criteria for recognizing that fraud constitutes a co-penalized consequential act. The consequence of this position is that the court should attribute the main crime to the perpetrator, taking into account the subsequent act. However, this does not deprive the third party of the status of the injured party and the possibility of ordering compensation for the damage.

Bibliografia (References)

Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1978.
Bafia J., Polskie prawo karne, Warszawa 1989.
Borodziuk M., Czyny współukarane w praktyce organów wymiaru sprawiedliwości, Prokuratura i Prawo 2019, nr 2.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1990.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P., [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 3, Komentarz do art. 278–363 k.k., red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2022.
Drajewicz D., Glosa do wyroku z 16 XI 2009, IV KK 98/09, Państwo i Prawo 2011, nr 3.
Dubisz S. [red.], Wielki słownik języka polskiego, t. 3, O–Q, Warszawa 2023.
Dunaj B. [red.], Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996.
Gadecki B., Przestępstwo oszustwa popełnione po dokonaniu przestępstwa kradzieży. Glosa do wyroku SN z dnia 9 grudnia 2009 r., V KK 313/09, Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa 2013, nr 3.
Giezek J., [w:] Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, M. Bojarski, Warszawa 2020.
Grzegorczyk T., Zobowiązywanie sprawcy przestępstwa do naprawienia szkody lub uiszczenia nawiązki w trybie art. 46 k.k., Przegląd Sądowy 2009, nr 1.
Jagiełło D., Czynności uprzednie i następcze współukarane (na przykładzie przestępstw przeciwko dokumentom), Państwo i Prawo 2010, nr 12.
Kulik M., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16 stycznia 2001 r., II AKa 248/2000, Prokuratura i Prawo 2001, nr 10.
Kulik M., Przestępstwa współukarane w polskim prawie karnym, Lublin 2021.
Łabuda G., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2021.
Marek A., Gensikowski P., Konstrukcja czynów współukaranych i jej implikacje praktyczne, Prokuratura i Prawo 2004, nr 10.
Nawrocki M., Strona podmiotowa przestępstwa kierunkowego, Ius Novum 2017, nr 3.
Tubyrcy T., Cel przywłaszczenia jako subiektywny element bezprawia przestępstwa kradzieży, Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 2017, t. 6, nr 1.
Wróbel W., [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, cz. 2, Komentarz do art. 53–116, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.
Zielinko I., Bezpośredniość jako element definicji pokrzywdzonego w procesie karnym, Przegląd Sądowy 2014, nr 3.

Jak cytować (How to cite this)

J. Kluza, Oszustwo jako przestępstwo współukarane następcze w stosunku do przestępstwa kradzieży. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23.06.2022 r., II AKa 56/22, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5915

Paweł Mazur, Trzy uwagi na kanwie postanowienia Sądu Najwyższego z 14.09.2022 r., V KK 334/22

Streszczenie

Opracowanie dotyczy postanowienia Sądu Najwyższego z 14.09.2022 r., V KK 334/22. Zaaprobowano stanowisko Sądu Najwyższego, jednak sformułowano trzy uwagi. Pierwsza z nich nawiązuje do źródeł i granic władzy opiekuna nad zwierzęciem. Druga odnosi się do kwestii ustalenia kompetencji opiekuna do wyrażenia zgody na uśmiercenie zwierzęcia z powodu konieczności skrócenia cierpień na podstawie przepisów ustawy z 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt. Trzecia uwaga ma charakter krytyczny. Opisuje słabości procedury zmierzającej do ustalenia, że zachodzi konieczność uśmiercenia zwierzęcia z powodów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3 i art. 4 pkt 3 powyższej ustawy.

Abstract

The study concerns the decision of the Supreme Court of 14 September 2022, V KK 334/22. The position of the Supreme Court was approved; however three remarks were formulated. The first of them refers to the sources and limits of the guardian's power over the animal. The second one relates to the issue of determining the guardian's competence to consent to the killing of an animal due to the need to reduce suffering under the provisions of the Act of 21 August 1997 on animal protection. The third remark is critical. It describes the weaknesses of the procedure aimed at determining that it is necessary to kill an animal for the reasons referred to in Article 6 section 1 point 3 and Article 4 point 3 of the above-mentioned Act.

Bibliografia (References)

Aaltola E., Animal suffering: philosophy and culture, London 2012.
Ahkthar S., Animal Pain and Welfare: Can pain sometimes be worse for them than for us, [w:] The Oxford Handbook of Animal Ethics, red. T.L. Beauchamp, R.G. Frey, Oxford 2011, https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195371963.013.0018.
Bok H., Keeping Pets, [w:] The Oxford Handbook of Animal Ethics, red. T.L. Beauchamp, R.G. Frey, Oxford 2011, https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195371963.013.0029.
de Souza Machado D., Mazza Barbosa Oliveira P., Clemente Machado J., Ceballos M.C., Sant’Anna A.C., Identification of separation-related problems in domestic cats: A questionnaire survey, PloS One 2020, t. 15(4), https://doi.org/10.1371/journal.pone.0230999.
Drapalska-Grochowicz M., Prawne interpretacje bliskich relacji człowieka z innymi zwierzętami, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2020, nr 1.
Elżanowski A., Zło jako produkt ewolucji, [w:] Etyka a zło, red. D. Probucka, Kraków 2013.
Goettel M., Sytuacja zwierzęcia w prawie cywilnym, Warszawa 2013.
Helios J., Jedlecka W., Etyka weterynaryjna w opiece paliatywnej, Życie Weterynaryjne 2024, nr 6.
Kuszlewicz K., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2021.
Mamzer H., Posthumanizm we współczesnych modelach rodzin: zwierzęta jako członkowie rodziny?, [w:] Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015.
Nowacki J., Tobor Z., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2007.
Nowak E., Studium z genealogii, praktyki i transgatunkowej etyki zabijania, Edukacja Etyczna 2013, nr 2.
Nussbaum M.C., Justice for animals. Our collective responsibility, New York–London–Toronto–Sydney–New Delhi 2020.
Palmer C., The Moral Relevance of the Distinction Between Domesticated and Wild Animals, [w:] The Oxford Handbook of Animal Ethics, red. T.L. Beauchamp, R.G. Frey, Oxford 2011, https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195371963.013.0026.
Pietrzykowski T., Prawo ochrony zwierząt. Pojęcie – zasady – dylematy, Warszawa 2022.
Radecki W., Ustawy o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2015.
Rudy M., [w:] Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, red. E. Kruk, Warszawa 2024.
Sargisson R.J., Canine separation anxiety: strategies for treatment and management, Veterinary Medicine: Research and Reports 2014, t. 5, https://doi.org/10.2147/VMRR.S60424.
Scruton R., Zielona filozofia. Jak poważnie myśleć o planecie, Poznań 2017.
Wojciechowski W., Zastosowanie reguł inferencyjnych w ustaleniach walidacyjnych, [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 4, Wykładnia w prawie administracyjnym, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.
Ziembiński Z., Logiczne podstawy prawoznawstwa, Warszawa 1966.
Zirk-Sadowski M., Grzybowski T., Argumentum a contrario, Państwo i Prawo 2017, nr 11.

Jak cytować (How to cite this)

P. Mazur, Trzy uwagi na kanwie postanowienia Sądu Najwyższego z 14.09.2022 r., V KK 334/22, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5916

Katarzyna Dzwonkowska, (Nie)jednolitość terminologiczna na gruncie prawa karnego i prawa cywilnego. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 31.08.2017 r., V CSK 591/16, i uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 25.05.2018 r., III CZP 108/17

Streszczenie

Przedmiotem rozważań poczynionych w glosowanych orzeczeniach Sądu Najwyższego jest możliwość zastosowania przewidzianego w art. 4421 § 2 Kodeksu cywilnego 20-letniego terminu przedawnienia dla roszczenia o naprawienie szkody wynikłej ze zbrodni lub występku wyrządzonej przez sprawcę czynu niedozwolonego, ponoszącego odpowiedzialność na podstawie art. 436 § 1 w zw. z art. 435 § 1 k.c., wobec którego umorzono postępowanie karne na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania karnego w zw. z art. 31 § 1 Kodeksu karnego.
Posłużenie się przez ustawodawcę w treści art. 4421 § 2 k.c. terminologią nawiązującą wprost do prawnokarnej instytucji przestępstwa, niemieszczącej się w zakresie przedmiotowym regulacji Kodeksu cywilnego, daje asumpt do podjęcia próby odpowiedzi na pytanie o (nie)jednolitość terminologiczną na gruncie analizowanych gałęzi prawa i jej wpływ na sposób rozstrzygania spraw w postępowaniach sądowych.

Abstract

The subject of the considerations made in the commented decisions of the Supreme Court is the possibility of applying the 20-year statutory limitation period provided for in Article 4421 § 2 of the Civil Code to a claim for damages resulting from a crime or a misdemeanour, caused by the perpetrator of a tortious act, liable under Article 436 § 1 in conjunction with Article 435 § 1 of the Civil Code, against whom criminal proceedings were discontinued pursuant to Article 17 § 1 (2) of the Code of Criminal Procedure in conjunction with Article 31 § 1 of the Criminal Code.
The use by the legislator, in the content of Article 4421 § 2 of the Civil Code, of terminology referring directly to the criminal law institution of a criminal offence, which does not fall within the subject-matter scope of the Civil Code regulations, gives rise to an attempt to answer the question about the (non-)uniformity of terminology on the grounds of the branches of law under consideration and its impact on the manner of resolving cases in judicial proceedings.

Bibliografia (References)

1. Dzwonkowska K., Wina w prawie cywilnym i w prawie karnym, praca magisterska, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2020.
2. Gudowski J., Bieniek G., 442(1), [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Zobowiązania. Część ogólna, red. J. Gudowski, LEX/el. 2018.
3. Karaszewski G., 442(1), [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. P. Nazaruk, LEX/el. 2024.
4. Kowalewska-Łukuć M., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 8.02.2017 r., III KK 226/16, Prawo w Działaniu 2017, t. 30, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/Magdalena-Kowalewska-30-PwD.pdf.
5. Kowalewska-Łukuć M., Wina w prawie karnym, Warszawa 2019.
6. Kowalski S., Skibińska M., Pojęcie przestępstwa w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, Studia Prawnicze 2021, nr 1(223), https://doi.org/10.37232/sp.2021e.
7. Olejniczak A., 442(1), [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Zobowiązania – część ogólna, red. A. Kidyba, LEX/el. 2014.
8. Pohl Ł., Czyn w prawie karnym, [w:] System Prawa Karnego, t. 3, Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2017.
9. Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2019.
10. Rzetecka-Gil A., 442(1), [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, LEX/el. 2011.
11. Śmieja A., Ogólna charakterystyka odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa
12. Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 2017.
13. Wronkowska S., Zieliński M., Komentarz do zasad techniki prawodawczej, Warszawa 2004.
14. Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2013.
15. Zawłocki R., Pojęcie przestępstwa, [w:] System Prawa Karnego, t. 3, Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2017.

Jak cytować (How to cite this)

K. Dzwonkowska, (Nie)jednolitość terminologiczna na gruncie prawa karnego i prawa cywilnego. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 31.08.2017 r., V CSK 591/16, i uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 25.05.2018 r., III CZP 108/17, Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5917

Varia

Tomasz Bojanowski, Łukasz Sitkowski, Karol Rogala, Maria Szczekało, Wiktoria Zwolińska, Sprawozdanie z V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. „Dziecko w procedurach prawnych” (Warszawa, 17.05.2024 r.)

Jak cytować (How to cite this)

T. Bojanowski, Ł. Sitkowski, K. Rogala, M. Szczekało, W. Zwolińska, Sprawozdanie z V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. „Dziecko w procedurach prawnych” (Warszawa, 17.05.2024 r.), Prawo w Działaniu 2024, t. 59, https://doi.org/10.32041/pwd.5918

Ściąnij

Artykuły

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Jak cytować (How to cite this)

Komentarze orzecznicze

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Streszczenie

Abstract

Bibliografia (References)

Jak cytować (How to cite this)

Varia

Jak cytować (How to cite this)

Raporty

Wydawnictwo

Dane kontaktowe

(22) 46-49-224

(22) 46-49-224

Shopping Cart