Dzień Przyjaźni Polsko -Węgierskiej
2023-03-28
Członkowie Młodzieżowej Rady Sprawiedliwości razem z członkami Fúzió Hallgatói Közösség zorganizowali wspólne obchody Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Wirtualne spotkanie 23 marca 2023 roku otworzył prof. Marcin Wielec, dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
Zarówno w Polsce, jak i na Węgrzech istnieje wiele inicjatyw podkreślających przyjaźń polsko-węgierską. Dotyczy to zarówno współpracy gospodarczej, kulturalnej, jak i naukowej. InstytutWymiaru Sprawiedliwości prowadzi ożywioną współpracę naukową prowadząc badania przy udziale zespołów polsko-węgierskich w prestiżowych projektach: Polish-Hungarian Reaserch Platform oraz Central European Professors’ Network. „Uważamy, że ważne jest, aby dobre relacje między naszymi krajami były kontynuowane ” – napisali młodzi Węgrzy.
Podczas wirtualnej dyskusji mówiono o tym jak rozwijała się przyjaźń polsko-węgierska. Jak dziś wyglądają relacje między dwoma narodami? Czego można się spodziewać w przyszłości? Wśród zaproszonych gości był dyrektor IWS prof. Marcin Wielec i András Nagy Dénes z Instytutu Studiów Strategicznych Narodowego Uniwersytetu Służby Publicznej w Budapeszcie. „Z Marcinem Wielcem, profesorem Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i dyrektorem Instytutu Sprawiedliwości Instytut Wymiaru Sprawiedliwości rozmawialiśmy o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości stosunków węgiersko-polskich” – napisał w mediach społecznościowych András Nagy Dénes.
Już od połowy XIX wieku twórcy kultury zastanawiali się nad niezwykłym fenomenem, jakim jawi się wielowiekowa przyjaźń Polaków i Węgrów. Według sondażu z 2019 roku 53,5% Węgrów uważa, że intensywność relacji pomiędzy Polakami a Węgrami powinna być „zwiększona”, podczas gdy 39,4% uważa, że sytuacja jest „odpowiednia”. – Na podstawie komentarzy młodych z Polski i Węgier nie musimy się martwić o następne pokolenie, bo dzięki nim nasza ponad tysiącletnia przyjaźń będzie nadal się wzmacniać – uważa András Nagy Dénes.
Historia kontaktów polsko-węgierskich jest jednak dużo dłuższa,bo sięga jeszcze X wieku, gdy oba kraje przyjęły chrzest. Nasze państwa przez lata współpracowały ze sobą na arenie międzynarodowej od czasów średniowiecza, gdy granice niejednokrotnie zbliżały nas do siebie.
W wyniku zjazdu wyszehradzkiego w 1339 roku (lub 1338) król Węgier został również królem Polski. W wyniku umowy, po śmierci Kazimierza Wielkiego tron powędrował w ręce Ludwika Andegaweńskiego, a później jego córki Jadwigi. Największy rozkwit przyjaźni nastąpił jednak w latach zaborów. Polskie powstania były opisywane przez węgierskich romantyków, były elementem zapłonowym dla rewolucji węgierskiej z 1848 roku. Warto też pamiętać o pomocy zbrojeniowej z Węgier w czasie wojny z Bolszewicką Rosją w 1920 roku.
Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej oficjalnie obchodzony jest od 2007 roku. Wówczas deklarację przyjaźni przyjęto w parlamencie Węgier oraz w polskim Sejmie. W tekście uchwały Sejmu RP przywołano wydarzenia i postaci historyczne łączące Polaków i Węgrów: panowanie pochodzącego z Węgier króla Stefana Batorego, kiedy to Polska przeżywała jeden z najświetniejszych okresów w swojej historii, dokonania gen. Józefa Bema w walce o wolność Węgier oraz poparcie Polaków dla antykomunistycznego powstania w Budapeszcie w 1956 r., które zostało stłumione przez zbrojną interwencję Moskwy.
