Niezłomny bohater – Marian Piekarski ps. Ryś (Komiks IWS)

2023-02-26

Harcerz, żołnierz Armii Krajowej, członek Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Zasłynął z przeprowadzenia akcji uwolnienia żołnierzy AK z więzienia w Suwałkach. Niestety w 1946 roku został zamordowany przez komunistów. Miał wówczas zaledwie 19 lat. Nakładem Wydawnictwa IWS ukazał się komiks, który przybliża sylwetkę niezwykłego bohatera – Mariana Piekarskiego ps. „Ryś”.  Publikację można pobrać bezpłatnie. 

„Nic nie ma dla człowieka straconego, gdy mu pozostaje żywa i czynna wiara w Boga” – te słowa wyrył na swojej więziennej menażce tuż przed śmiercią Marian Piekarski ps. „Ryś”.  Bohater partyzantki antyniemieckiej i podziemia antykomunistycznego wstąpił do Armii Krajowej w 1942 roku, gdy miał zaledwie 15 lat.

Piekarski po wojnie na polecenie organizacji konspiracyjnej rozpoczął pracę w więzieniu karno-śledczym w Suwałkach. 12 marca 1945 roku na polecenie przełożonego, kaprala Aleksego Łukowskiego „Zaruskiego”, zorganizował i samodzielnie przeprowadził akcję uwolnienia 6 uwięzionych żołnierzy Armii Krajowej. Pod pretekstem czyszczenia zebrał broń strażników więziennych, sterroryzował ich i zamknął w jednej z cel, a następnie uwolnił żołnierzy. Między innymi za tą brawurową akcję został odznaczony Krzyżem Walecznym.

We wrześniu 1945 r. Piekarski wyjechali na Wybrzeże w celu znalezienia punktu przerzutowego na Zachód.  Wobec niepowodzenia misji w lutym 1946 roku powrócił na Suwalszczyznę i na rozkaz Franciszka Sowulewskiego (ps. Twardowski, Bąk) objął dowództwo patrolu dywersyjnego. 7 kwietnia 1946 roku Piekarskiego schwytano w domu jego narzeczonej. Podczas śledztwa prowadzonego przez PUBP w Suwałkach odmawiał złożenia zeznań obciążających osoby związane z konspiracją, biorąc na siebie całą odpowiedzialność za dokonywane akcje.

Był sądzony przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku pod przewodnictwem majora Włodzimierza Ostapowicza – szefa WSR odpowiedzialnego za wydanie do 1955 roku ponad 200 wyroków śmierci (z czego wykonano aż 174). W pokazowym procesie prowadzonym w dniach 13 do 18 lipca 1946 roku w białostockim kinie „Ton” sądzono 24 żołnierzy Okręgu Białystok i Obwodu WiN Augustów-Suwałki.

W efekcie tej zbrodni sądowej Piekarski został skazany na karę śmierci i został zamordowany strzałem w tył głowy 11 września 1946 r. w Białymstoku. Do dziś nie odnaleziono ciała młodego bohatera.  Dopiero 29 czerwca 1992 roku postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku wyrok WSR z 20 lipca 1946 roku został uznany za nieważny.

Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości wydało komiks autorstwa Adama Parczyńskiego i  funkcjonariusza Służby Więziennej kpt. Sławomira Rafalskiego pt. „Śladami Rysia”.  Publikacja została wzbogacona o rys historyczny dr Jarosława Schabieńskiego, naczelnika Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN z Białymstoku. Komiks zdobył główne nagrody w trzech konkursach organizowanych przez – Centrum Edukacyjne IPN, Zakład Karny w Opolu Lubelskim, oraz Komitet Pamięci Rotmistrza Witolda Pileckiego.

„Marian Piekarski należał do pokolenia ludzi, których dzieciństwo i młodość zostały brutalnie przerwane wybuchem II wojny światowej. Ponadprzeciętnie inteligentny i wychowany w duchu patriotyzmu, podjął odważną walkę o wolność i niepodległość ojczyzny. Mimo aresztowania i długotrwałego pobytu w niemieckim obozie karnym nie stracił ducha walki i przywiązania do szlachetnych wartości wyniesionych z domu rodzinnego. Przede wszystkim zaś rozumiał, że oficjalne zakończenie II wojny światowej nie oznacza dla Polski uzyskania upragnionej wolności, lecz jest początkiem kolejnego zniewolenia(…).Opowiadający losy „Rysia” komiks stanowi niezwykle cenną inicjatywę przybliżającą – zwłaszcza młodym ludziom – sylwetkę, życiorys i czyny jednego z prawdziwych bohaterów polskiego powojennego podziemia antykomunistycznego. Publikacje tego rodzaju pozwalają lepiej zrozumieć realia polskiej rzeczywistości okresu powojnia oraz dramatyzm ludzi, którzy nie zgadzali się na podporządkowanie narzuconemu Polsce reżimowi i chcieli pozostać wierni wartościom patriotycznym. Pielęgnując pamięć o Marianie Piekarskim, chylimy czoło przed wszystkimi żołnierzami antykomunistycznego oporu i wyrażamy wdzięczność za ich poświęcenie w walce o polską niepodległość ” – napisał we wstępie Michał Woś, wiceminister sprawiedliwości.

Komiks powstał za murami Aresztu Śledczego w Suwałkach jako wspólne przedsięwzięcie starszego wychowawcy tego wydziału kpt. Sławomira Rafalskiego, oraz jednego z jego ówczesnych podopiecznych – Pana Adama Parczyńskiego. Jest efektem szerokiego zaangażowania w realizację licznych projektów łączących w sobie walory resocjalizacyjne z edukacją historyczno-patriotyczną oraz inicjatyw promujących wiedzę o bohaterach historii najnowszej Polski.

Komiks można bezpłatnie pobrać ze strony Wydawnictwa IWS https://wydawnictwo.iws.gov.pl/produkt/sladami-rysia/