Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Gwarancje formalne i materialne wolności sumienia i wyznania – stan de lege lata i postulaty de lege ferenda” Wigry, 26-27 maja 2022 r.
2022-05-30
W dniach 26-27 maja 2022 r. w Pokamedulskim Klasztorze w Wigrach miała miejsce Ogólnopolska Konferencja Naukowa nt. „Gwarancje formalne i materialne wolności sumienia i wyznania – stan de lege lata i postulaty de lege ferenda”. Konferencja miała formę hybrydową, dlatego obrady odbywały się jednocześnie stacjonarnie oraz online. Konferencja była częścią projektu badawczego realizowanego przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie na zlecenie Ministerstwa Sprawiedliwości. Współorganizatorem konferencji było Centrum Badań nad Prawami Podstawowymi Uniwersytetu Opolskiego.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonał dr hab. P. Sobczyk, prof. UO, Zastępca Dyrektora Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. W ramach I Panelu, któremu przewodniczył dr hab. M. Bielecki, prof. ASzWoj swoje referaty wygłosili: dr K. Zamirski (ChAT) „Rejestr związków wyznaniowych – postulat prowadzenia przez sąd(y)/MSWiA w wersji elektronicznej”; dr A. M. Abramowicz (KUL) „Prawo do ulgi podatkowej z tytułu dokonania darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą”; dr M. Ożóg „Gwarancje formalne i materialne prawa do opieki duszpasterskiej – stan de lege lata i postulaty de lege ferenda”; dr hab. J. Nikołajew, prof. UR „Gwarancje wolności sumienia i religii osób pozbawionych wolności. Stan de lege lata i postulaty de lege ferenda”; dr hab. J. Krajczyński, prof. UKSW „Gwarancje formalne i materialne wolności uzewnętrzniania przekonań religijnych. Postulaty de lege ferenda”.
W ramach II Panelu, któremu przewodniczył dr hab. P. Steczkowski, prof. UR swoje referaty wygłosili: dr hab. K. Walczuk, prof. ASzWoj „Umowa jako pożądana podstawa regulacji stosunków między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi – regulacje i uwarunkowania polskie na tle innych krajów Europy Środkowej”; dr hab. Marek Bielecki, prof. ASzWoj „Nomenklatura ustawy o gwarancjach wolnosci sumienia i wyznania – postulaty de lege ferenda”; dr hab. P. Sobczyk, prof. UO „Proceduralne aspekty realizacji art. 25 ust. 4 i 5 Konstytucji RP w odniesieniu do nowelizacji ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania”; dr hab. M. Różański, prof. UWM „Ochrona dóbr kultury w ustawie o gwarancjach wolności sumienia i wyznania – postulaty de lege ferenda”; dr hab. J. Krzywkowska (UWM) „Współpraca wymiaru sprawiedliwości z sądami kościelnymi”; dr M. Strzała (UJ) „Wybrane postulaty de lege ferenda w zakresie osobowości prawnej wspólnot religijnych”; dr M. Poniatowski (UKSW) „Działalność charytatywna i opiekuńcza związków wyznaniowych w ustawie o gwarancjach wolności sumienia i wyznania – oczekiwana, pożądana czy zbędna?”
Podsumowaniem i zwieńczeniem obrad Konferencji było Posiedzenie Zespołu Implementacyjnego „Gwarancje formalne i materialne wolności sumienia i wyznania”, które odbyło się 27 maja 2022 r.
Prelegenci w swoich referatach szczególną uwagę poświecili tzw. ustawom wyznaniowym w pierwszej kolejności zwracając uwagę na ustawę z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolości sumienia i wyznania. Analiza przepisów wskazanych aktów prawnych oraz zawiązane po wygłoszonych wystąpieniach ożywione dyskusje pozwoliły na zaprezentowanie ciekawych i różnorodnych postulatów de lege ferenda w tym zakresie. Pozytywnie należy ocenić podjęcie tematu gwarancji formalnych i materialnych wolności sumienia i wyznania w kontekście naświetlenia potrzeby nowelizacji ustaw wyznaniowych, co wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie i doktrynie oraz zapowiedź organizatorów publikacji wygłoszonych wystąpień.
Dr Aneta Abramowicz WPPKiA KUL