Prace nad rozporządzeniami do „ustawy Kamilka”

2023-10-20

W Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości odbyło się spotkanie zespołu opracowującego założenia  do rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości, które będą wykonywać przepisy ustawy antyprzemocowej 2.0. i tzw. „ustawy Kamilka”. Obecnie obowiązujące rozporządzania straci moc 15 lutego 2024 roku, czyli do tej daty muszą zostać opracowane nowe wytyczne ministerstwa.

Podczas spotkania w IWS, które odbyło się stacjonarnie i on-line z prawnikami, ekspertami organizacji pozarządowych oraz urzędnikami Ministerstwa Sprawiedliwości, omawiano aspekty psychologiczne oraz kwestie dostępności istotne dla osób o szczególnych potrzebach. Są to podstawowe elementy dla określenia standardów przesłuchań małoletnich oraz osób pokrzywdzonych przestępstwami o charakterze seksualnym. Chodzi tutaj m. in. o osoby do 15. roku życia, które doświadczyły lub były świadkami przemocy, osoby z zaburzeniami rozwojowymi. – Bardzo serdecznie dziękuję za przyjęcie naszego zaproszenia. Przed nami wiele pracy nad przygotowaniem wytycznych do rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości ws. przesłuchań w trybie szczególnym- mówił na spotkaniu prof. Paweł Sobczyk, zastępca dyrektora Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.

Celem prac zespołu jest m. in. podwyższenie standardów obecnego rozporządzenia ws. przesłuchiwania małoletnich oraz uzupełnienie go o przepisy uwzględniające sytuację osób, dla których przewidziano tryb przesłuchania z art. 185 e Kodeksu postępowania karnego. Obecnie obowiązuje rozporządzenie do art. 185 d Kodeksu postępowania karnego straci bowiem moc 15 lutego 2024 r. – Powinniśmy zakończyć etap prac analitycznych do końca listopada, aby później w ciągu dwóch i pół miesiąca przeprowadzić działania legislacyjne. Naszym celem jest podniesienie standardów przesłuchań osób małoletnich i osób z niepełnosprawnościami – mówiła sędzia Agnieszka Matysek, główny specjalista Zespołu do spraw Pomocy Pokrzywdzonym Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich.

Dzięki pracom zespołu, które z ramienia IWS koordynuje prof.  Sobczyk,  Minister Sprawiedliwości uzyska wytyczne do rozporządzenia nt. sposobu przygotowania i przeprowadzenia przesłuchań oraz warunków, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia przeznaczone do przeprowadzania przesłuchań nieletnich, a także wytyczne do wysłuchiwania osób małoletnich w postępowaniu cywilnym.

Nowością jest prowadzenie prac pod kątem art. 185a Kodeksu postępowania karnego, dotyczącego osób, u których występują zaburzenia psychiczne, rozwojowe, zakłócenia zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niespostrzeżeń i zachodzi uzasadniona obawa, że przesłuchanie w innych warunkach niż wskazane w tym przepisie mogłoby wpłynąć negatywnie na ich stan psychiczny lub byłoby znacznie utrudnione.

Dyskusja dotyczyła także art. 185 b – Kodeksu postępowania karnego –dotyczącego przesłuchania małoletnich świadków poniżej 15. roku życia oraz art. 185 c – Kodeksu postępowania karnego – przeznaczony dla osób pokrzywdzonych: przestępstwem zgwałcenia, przestępstwem o charakterze seksualnym, gdy wykorzystano niepoczytalność lub bezradność pokrzywdzonego oraz przestępstwem o charakterze seksualnym, gdy wykorzystano stosunek zależności lub krytyczne położenie pokrzywdzonego.