Prawo do prywatności w epoce cyfrowej
2022-12-13
Na Węgierskiej Akademii Nauk odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa na temat prawa do prywatności w epoce cyfrowej. W prawniczej debacie Europy Centralnej wzięli udział naukowcy z Czech, Chorwacji, Polski, Węgier, Serbii, Słowacji, Słowenii. Konferencję 1 grudnia 2022 r. rozpoczął dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości prof. Marcin Wielec.
Dyrektor IWS przedstawił grupę badawczą zajmującą się prawem do prywatności („Right to Privacy”), której celem jest komparatystyczna analiza prawa z uwzględnieniem zastosowania nowoczesnych technologii. Profesor Marcin Wielec mówił, że w ramach grupy badawczej udało się napisać monografię porównawczą składającą się z 9 rozdziałów na temat prawa do prywatności w poszczególnych państwach Europy Centralnej pt. „The Right to Privacy in the Digital Age. Perspective of Analysis on Certain Central European Countries”. Grupa badawcza przygotowała 9 artykułów naukowych, które oczekują na publikację, zorganizowała dwie międzynarodowe konferencje naukowe oraz przeprowadziła 18 wydarzeń upowszechniających.
Dyrektor przedstawił też skład grupy profesorskiej: Prof. Marcin Wielec (kierownik – Polska ); Prof. András Koltay (Węgry), Prof. Dusan Popovic (Serbia), Prof. David Sehnálek (Czechy), Prof. Katarína Šmigová (Słowacja), Prof. Marta Dragičević Prtenjača (Chorwacja), Prof. Vanja-Ivan Savić (Chorwacja), Prof. Matija Damjan (Słowenia), Dr Bartłomiej Oręziak (Polska).
W imieniu Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości głos zabrał także wicedyrektor prof. Paweł Sobczyk. Podziękował on za niezwykle owocną współpracę organizatorów konferencji z IWS w 2022 roku oraz twórcze prace zespołu powołanego w ramach sieci profesorskiej Europy Centralnej (Central European Professors Network). Zauważył, że koncepcje wypracowane w 1890 roku na łamach „Harvard Law Rewiev” przez Samuela D. Warrena i Louis D. Brandeisa, nie straciły na aktualności. – Wręcz przeciwnie, bo zaproponowane przez prelegentów tytuły referatów potwierdzają, że prawo do prywatności nieustannie rozwija się zobowiązując prawodawców do ochrony jego kolejnych aspektów – mówił prof. Sobczyk.
Organizatorzy (Uniwersytet w Miszkolcu – Akademia Środkowo-Europejska) konferencji zaplanowali także prezentację międzynarodowej monografii pt. „The Right to Privacy in the Digital Age”, opracowanej przez zespół wybitnych naukowców pod kierunkiem prof. Marcina Wielca. Książka zostanie wkrótce wydana przez Central European Academic Publishing we współpracy z węgierskim Instytutem Prawa Porównawczego im. Ferenca Mádla.
Według prof. Pawła Sobczyka w artykułach badawczych, pochodzących z Chorwacji, Czech, Polski, Serbii, Słowacji, Słowenii i Węgier, zauważalne są dwa dominujące podejścia nt. prawa do prywatności. Zgodnie z pierwszym, istnieje konieczność zwiększenia zakresu i form poziomu ochrony prywatności. Zgodnie z drugim podejściem istnieją liczne ograniczenia sfery prywatności, które są uzasadniane przez instytucje państwowe koniecznością ochrony takich wartości, jak np. bezpieczeństwo państwa, porządek publiczny, ochrona zdrowia publicznego.
Podczas pierwszego panelu konferencji Prof. Marcin Wielec (dyrektor IWS), wygłosił referat na temat współczesnych dylematów prawnych pt. ‘The Dilemma of a Positive Invention Regarding the Foundations of the Right to Privacy’. W trakcie wystąpienia dyrektor poruszył kwestie niejednolitej struktury prawa do prywatności, a co za tym idzie jej różnorodność w ochronie i wykorzystywaniu w obszarze prawa prywatnego oraz prawa publicznego.
W drugim panelu z ramienia Instytutu wystąpił dr Bartłomiej Oręziak (Koordynator Centrum Analiz Strategicznych IWS), prezentując referat na temat prawa do prywatności w świetle orzecznictwa konstytucyjnego RP pt. „Range of the Right to Privacy in the light of selected Polish Constitutional Court Cases”. W referacie omówiono trzy wybrane orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego (z dnia 12 grudnia 2005 roku o sygn. akt K 32/04; z dnia 5 marca 2013 roku o sygn. akt U 2/11; z dnia 25 listopada 2021 roku o sygn. akt Kp 2/19).
Węgierska konferencja na temat prawa do prywatności w epoce cyfrowej pt. „The Right to Privacy in the Digital Age – in specificterms” zorganizowana została w ramach projektu badawczego sieci profesorskiej Central European Professors Network 2022. Projekt jest realizowany przy aktywnym udziale siedmiu państw (Czechy, Chorwacja, Polska, Węgry, Serbia, Słowacja, Słowenia). Główne zagadnienia projektu obejmują: odpowiedzialność rodzicielską, ochronę środowiska, ochronę symboli narodowych oraz prawa do prywatności.
