Seminarium „Sądy pokoju”

2020-09-22

18 września Instytut Wymiaru Sprawiedliwości zorganizował seminarium naukowe „Sądy pokoju”. Podczas wydarzenia zaprezentowano raport dotyczący sądów pokoju w ujęciu porównawczym, który został przygotowany pod okiem kierownika projektu i pracownika IWS dr Andrzeja Pogłódka. Konferencja została zorganizowana przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości w sali konferencyjnej Prokuratury Regionalnej przy ul. Krakowskie Przedmieście 25 w reżimie sanitarnym zgodnie z wytycznym zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.

Seminarium otworzył dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości dr hab. Marcin Wielec, który podziękował gościom za przybycie oraz przedstawił zespół projektowy zajmujący się zagadnieniem sądów pokoju. Następnie zaprosił do zabrania głosu wiceministrów sprawiedliwości – dr Marcina Romanowskiego i dr hab. Marcina Warchoła, którzy wskazali na konieczność dalszych reform wymiaru sprawiedliwości. Jednym z aspektów wprowadzanych zmian ma być realizacja czynnika ludzkiego, w związku z tym Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi badania i konsultacje w tym zakresie. Seminarium składało się z dwóch paneli merytorycznych.

Pierwszy z nich „Sądy pokoju z perspektywy prawnoporównawczej oraz międzynarodowych standardów” był moderowany przez prof. UJ dr hab. Piotra Mostowika. Na temat raportu pierwszy głos zabrał jego redaktor i jednocześnie autor jednego z rozdziałów — dr Andrzej Pogłódek (UKSW). Doktor omówił funkcjonowanie sądownictwa pokoju na przykładzie wybranych państw przedstawiając wielość i różnorodność instytucji. Jego wypowiedź uściślił specjalista z zakresu prawa konstytucyjnego dr hab. Jarosław Szymanek, który szczegółowo przeanalizował model sądownictwa pokoju na przykładzie Belgii. W dalszej części zostały zreferowane standardy międzynarodowe, w szczególności pochodzące z systemu Rady Europy i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, przygotowane przez Dr Agnieszkę Wedeł-Domaradzką (UKW) a następnie prowadzący panel dokonał podsumowania.

Dyskusja w drugim panelu pt. „Sądy pokoju – implementacja koncepcji w Polsce” była prowadzona przez prof. UKSW dr hab. Bartosza Majchrzaka, który otworzył temat, wskazując przepisy Konstytucji RP powiązane z zagadnieniami sądów pokoju. Dalej głos zabrał dr Paweł Ostaszewski, który przedstawił sądy pokoju w perspektywie analizy ekonomicznej. Następnie kwestie implementacji z perspektywy prawno-karnej omówili Prof. dr hab. Piotr Kruszyński (UW) i Prof. UW dr hab. Szymon Pawelec. Z kolei aspekty prawno-cywilistyczne przeanalizował Dr Marcin Białecki (UKSW). Dyskusję w perspektywie ustrojowej uzupełnił dr hab. Jarosław Szymanek.

Z seminarium można wywnioskować następujące konkluzje – w Polsce istnieje potrzeba implementacji rozwiązań prawnych wprowadzających sądy pokoju. Wskazane zagadnienie pozostaje w obszarze zainteresowania Ministerstwa Sprawiedliwości. W związku z tym prowadzone są konsultacje i badania w zakresie opracowania optymalnego modelu sądów pokoju tak, aby przyczynił się on do rozwiązania problemów polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Raport dotyczący sądów pokoju będzie niebawem dostępny do pobrania na stronie internetowej Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.