Konferencja naukowa: „Eutanazja w „praworządnych” czasach”

2020-12-15

W środę 9 grudnia Instytut Wymiaru Sprawiedliwości zorganizował Ogólnopolską Konferencję Naukową „Eutanazja w „praworządnych” czasach”. Prelegenci z różnych ośrodków akademickich podjęli się naukowej analizy zjawiska eutanazji w ujęciu interdyscyplinarnym i komparatystycznym w poszczególnych krajach Unii Europejskiej.Konferencję otworzył dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości dr hab. Marcin Wielec, który nakreślił ramy dyskusji i powitał gości i prelegentów.

Następnie glos zabrał wiceminister sprawiedliwości dr Marcin Romanowski, który zaznaczył, że „nie można uznać́ koncepcji praw człowieka za swoistą „licencję do zabijania”, która godziłaby w przyrodzoną i niezbywalną godność́ wynikającą z faktu bycia osobą. Stosowanie eutanazji jest odzwierciedleniem głębokiego kryzysu cywilizacji europejskiej. Szczególnie okrutnym wydaje się̨ przeprowadzanie eutanazji na osobach bez zdolności do podejmowania decyzji. Są̨ to psychicznie chorzy pacjenci, ludzie o niepełnosprawnościach intelektualnych oraz ci pozbawieni świadomości, a także małe dzieci. Dr Romanowski zaznaczył, że w świetle obecnego ustawodawstwa Niderlandy de facto wartościują̨ życie człowieka. W mojej ocenie stanowi to przejaw nie tyle inflacji, co degeneracji praw człowieka. W październiku holenderska większość́ parlamentarna uzgodniła rozciągniecie prawa do poddania eutanazji dziecka od 1 do 12 lat. W tym roku niderlandzki sąd wydał też orzeczenie legalizujące eutanazję osób z demencją. W samym 2019 r. w Niderlandach było ponad 6,300 przypadków eutanazji. Od 2002 r. odnotowano wzrost pozbawiania ludzi życia prawie o 240%. Co więcej, według badań „New England Journal Medicine” w Niderlandach nie rejestruje się̨ ok. 27% eutanazji rocznie.

Według wiceministra sprawiedliwości kolejnym przejawem zagrożenia dla praworządności w Niderlandach jest aborcja na życzenie do 24 tygodnia ciąży. W listopadzie Abortion Network Amsterdam odnotowała czterokrotny wzrost liczby Polek zgłaszających się̨ do holenderskich klinik aborcyjnych. Historia, w szczególności tragedia II wojny światowej i zbrodnie niemieckiego nazizmu, pokazują, że żadnemu rządowi, nawet demokratycznie wybranemu, nie wolno ingerować́ w prawo do życia.  Na szczęście Polska stanowi bezpieczną przystań́ w Europie, przejawiającą̨ się̨ poszanowaniem ludzkiej godności i ochroną ludzkiego życia. Jednym z ostatnich sukcesów Polski na arenie międzynarodowej było uratowanie dziecka przed zagrożeniem eutanazją. Sąd Okręgowy w Warszawie nie zgodził się̨ na wydanie autystycznego dziecka stronie niderlandzkiej. Istniało bowiem uzasadnione ryzyko, że chłopiec mógłby być́ poddany eutanazji wbrew woli swojej i jego rodziców. Obecnie państwa UE oskarżają̨ państwa takie jak Polska i Węgry o rzekome łamanie praworządności, a jednocześnie w Niderlandach eutanazja jest w pełni legalna. Oto faktyczne i realne zagrożenie dla praworządności.

Kolejnym elementem konferencji był panel merytoryczny, gdzie głos na następujące tematy zabrali:

• Dr Agnieszka Wedel-Domaradzka „Problematyka eutanazji w świetle standardów Rady Europy i orzecznictwa ETPC;
• dr Piotr Sobański „Wybrane aspekty eutanazji w III Rzeszy”;
• dr n. med. Łukasz Cichocki „Eutanazja, a psychiatria”
• UMŁ dr hab. Błażej Kmieciak „Gdy upadają prawa człowieka”.

Następnie prelegenci przeszli do dyskusji, gdzie poruszony został temat eutanazji w wielu aspektach, zarówno prawnych jaki pozaprawnych. Całe spotkanie krótkim wystąpieniem podsumował wicedyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości prof. UO dr hab. Paweł Sobczyk.

Nagranie z konferencji jest dostępne na stronie IWS na Facebooku.

Instytut Wymiaru Sprawiedliwości po raz kolejny był miejscem wartościowej debaty, która podejmuje aktualne zagadnienia stanowiące wyzwania dla doktryny nauk prawnych oraz legislacji.