Zagrożenia dla władzy rodzicielskiej
2022-12-12
Współczesne zagrożenia dla władzy rodzicielskiej – to temat konferencji naukowej zorganizowanej na Węgrzech przez University of Miskolc – Central European Academy, która odbyła się 5 grudnia 2022 r. w siedzibie Węgierskiej Akademii Nauk w Miszkolc. W międzynarodowej debacie udział wzięli naukowcy z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
Konferencja, która odbyła sie 5 grudnia 2022 r., była podsumowaniem rocznej pracy naukowców z Chorwacji, Czech, Polski, Serbii, Słowacji, Słowenii i Węgier prowadzących badania w ramach Sieci Profesorskiej Europy Centralnej nt. prawa do odpowiedzialności rodzicielskiej (Central European Professors Network 2022 – „Content of right to parental responisbility”).
Uroczystego otwarcia konferencji dokonali dr Marcin Romanowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości z Polski oraz prof. Tímea Barzó z Uniwersytetu w Miszkolc – Central European Academy (CEA) na Węgrzech. Minister Romanowski podkreślił, że rolą państw Europy Środkowej jest zapoczątkowanie nowych i sprawiedliwych rozwiązań, bo jest to szczególnie istotne w kontekście zdominowania międzynarodowego dyskursu prawniczego przez wpływy zachodnie. Natomiast dyrektor generalna CEA wskazała na liczne inicjatywy naukowe podejmowane przez CEA służące rozwojowi nauki w Europie Centralnej oraz wypracowaniu niezwykle ważnych zmian w prawie.
Merytorycznego wprowadzenia do konferencji oraz podsumowania efektów prac zespołu badaczy dokonał prof. ucz. dr hab. Paweł Sobczyk – kierownik zespołu oraz wicedyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Wskazał on, że największe naukowe owoce międzynarodowej współpracy to wieloautorska monografia naukowa, dziewięć artykułów naukowych, blisko dwadzieścia wydarzeń upowszechniających wyniki badań, w tym konferencji, webinarów, wywiadów itp. Profesor Sobczyk podziękował Organizatorom, współpracownikom i wszystkim zaangażowanym w międzynarodowe prace badawcze prowadzone w ramach PROFNET 2022.
W panelu otwierającym konferencję wystąpił także prof. ucz. dr hab. Marcin WIELEC Dyrektor IWS w Warszawie, który zaprezentował wieloautorską monografię nt. prawa rodzicielskiego pt. „Content of the right to parental responsibility. Experiences – Analyses – Postulates”. Podkreślił, że z monografii wynikają niezwykle ciekawe wnioski dotyczące władzy / odpowiedzialności rodzicielskiej w systemach prawnych państw Europy Centralnej, opierających się na podobnych wartościach. Za trudne do przecenienia uznał liczne postulaty de lege ferenda sformułowane przez międzynarodowy zespół autorów. Książka pod redakcją Pawła Sobczyka zostanie wydana przez Central European Academic Publishing w ramach Studies of the Central European Professors’ Network.
Konferencja składała się z trzech sesji. Pierwszej sesji przewodniczyła dr Katarzyna Zombory z Uniwersytetu w Miszkolc – Central European Academy. Referaty wygłosili: prof. Aleksandra Korać Graovac (University of Zagreb, Chorwacja) pt. “Procedural rights of the child in family proceedings in Croatia”; Zdeňka Králíčková (Masaryk University, Czechy) “Exercise of Parental Responsibility in Special Cases” oraz Tímea Barzó (University of Miskolc Central European Academy, Węgry) “Parental responsibility (authority) related to the Child’s Health Care”.
W drugiej sesji, prowadzonej przez dr. Bartłomieja Oręziaka z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, referaty wygłosili naukowcy z Polski. Profesor Marek Andrzejewski (Polska Akademia Nauk) “Specificity of limitations of parental authority”, dr Michał Poniatowski (Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie) “Content of the Right to Parental Responsibility and the Activities of Nongovernmental Organizations in Poland” oraz prof. Paweł Sobczyk (Uniwersytet Opolski) “The influence of parents on [sexual] education in public schools in Poland”.
Wicedyrektor IWS mówił o prawie rodziców do wpływania na wychowanie oraz decydowania ws. edukacji seksualnej w polskich szkołach. – To są trzy główne wątki, jak np. oddziaływanie przez rady rodziców, które od kilku lat są w Polsce obligatoryjne. Kolejnym punktem są indywidualne uprawnienia rodziców wynikające z Konstytucji RP, z ustawy oświatowej i rozporządzeń ministerstwa. Trzecim wątkiem są nowe rozwiązania w ustawie oświatowej, która czeka na podpis prezydenta. Jej celem jest nadanie jeszcze większych uprawnień radom rodziców w decydowaniu o tym jakie organizacje pozarządowe mogą prowadzić zajęcia w szkołach publicznych – wskazał prof. Paweł Sobczyk.
Ostatnią sesję moderował prof. János Ede Szilágyi z Uniwersytetu w Miszkolc – Central European Academy, Ferenc Mádl Institute of Comparative Law. Referaty wygłosili w niej: prof. Gordana Kovaček Stanić (University of Novi Sad, Serbia) “Important Issues Concerning a Child: Decision-making and Resolving the ParentalConflict”, prof. Lilla Garayová (Pan-European University, Słowacja) “Parental Authority and the Best Interest of the Child” oraz prof. Suzana Kraljić (University of Maribor, Słowenia) “Parental Care – from autonomy to deprivation”.
Po trzeciej sesji odbyła się niezwykle interesująca dyskusja z udziałem prelegentów i doktorantów z Central European Junior Programme. Na zakończenie konferencji János Ede Szilágyi, dyrektor Ferenc Mádl Institute of Comparative Law, podsumował obrady, dotychczasową owocną współpracę naukowców z Europy Centralnej oraz wręczył pamiątkowe certyfikaty.
